Έρευνα ρίχνει φως στον τρόπο που η γενναιοδωρία ωφελεί την υγεία μας
Είναι γνωστό ότι οι άνθρωποι απολαμβάνουν να είναι γενναιόδωροι. Το φαινόμενο της “ζεστής λάμψης» περιγράφει την ευχάριστη αίσθηση που νιώθουμε όταν βοηθάμε τους άλλους και η σχετική θεωρία υποστηρίζει ότι ο κύριος λόγος πίσω από όλες τις πράξεις γενναιοδωρίας είναι απλά το γεγονός ότι μας κάνουν να νιώθουμε όμορφα.
Μια πρόσφατη έρευνα εμβάθυνε περισσότερο στους τρόπους που η γενναιοδωρία επηρεάζει διαφορετικές εκφάνσεις της ευεξίας μας. Μία τέτοια μελέτη έδειξε ότι η γενναιοδωρία πράγματι μας κάνει να νιώθουμε πιο χαρούμενοι και αυτό το επιβεβαίωσε, εντοπίζοντας τις ακριβείς εγκεφαλικές δομές που εμπλέκονται στην πράξη.
Έχει σημασία ποιον βοηθάμε; Έχει καμία διαφορά αν επιλέγουμε να δώσουμε χρήματα σε κάποιον αγαπημένο μας άνθρωπο ή σε κάποια φιλανθρωπική οργάνωση; Μπορούν αυτές τις διαφορετικές μορφές γενναιοδωρίας να βελτιώνουν την υγεία μας;
Μία νέα έρευνα – που διεξήχθη από την Tristen K. Inagaki, Ph.D και την Lauren P. Ross από το Πανεπιστήμιο του Pittsburgh – ονόμασαν την πρώτη μορφή γενναιοδωρίας “στοχευμένη» και την δεύτερη “μη στοχευμένη». Οι ερευνήτριες διερεύνησαν τις επιδράσεις αυτών των δύο μορφών στήριξης στον εγκέφαλο και δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο Psychosomatic Medicine: Journal of Biobehavioral Medicine.
Γενναιοδωρία και αμυγδαλή
Οι ερευνήτριες έκαναν δύο πειράματα. Στο πρώτο, ζήτησαν από 45 συμμετέχοντες να κάνουν μια εργασία και τους είπαν ότι θα κέρδιζαν ένα χρηματικό ποσό είτε για ένα κοντινό τους άτομο που τα είχε ανάγκη, για μια φιλανθρωπική οργάνωση ή για τον εαυτό τους. Μετά από κάθε τέτοια διαδικασία, οι ερευνητές εξέταζαν τους εγκεφάλους των συμμετεχόντων χρησιμοποιώντας μαγνητική τομογραφία. Κατά τη διάρκεια της τομογραφίας, οι εθελοντές έπρεπε να απαντήσουν σε ένα τεστ, στο οποίο αξιολογούσαν συναισθήματα με βάση τις εκφράσεις ανθρώπων.
Όπως αναμενόταν, και οι δύο μορφές γενναιοδωρίας αύξαναν την δραστηριότητα στο ραβδωτό σώμα, το οποίο είναι μια περιοχή που προηγουμένως συνδεόταν με τον αλτρουισμό και στην αποκαλούμενη ως διαφραγματική περιοχή. Και οι δύο εγκεφαλικές δομές σχετίζονται με την γονική φροντίδα στα θηλαστικά. Το σημαντικό ωστόσο ήταν πως η στοχευμένη στήριξη σχετιζόταν επίσης με μειωμένη εγκεφαλική δραστηριότητα στην αμυγδαλή.
Πρόκειται για την εγκεφαλική δομή που επεξεργάζεται συναισθήματα. Υπό στρεσογόνες καταστάσεις, στέλνει ένα ειδικό σήμα στον υποθάλαμο, λέγοντάς του να θέσει τον εγκέφαλο σε κατάσταση μάχης ή φυγής.
Η αυξημένη ενεργοποίηση της αμυγδαλής έχει παρατηρηθεί στο άγχος, στη φοβία και στο μετατραυματικό στρες. Η προσφορά μη στοχευμένη στήριξης δεν σχετιζόταν με κανένα τρόπο με τη δραστηριότητας της αμυγδαλής. Στο δεύτερο πείραμα, 382 συμμετέχοντες αυτοαξιολόγησαν τις φιλοκοινωνικές συμπεριφορές προσφοράς και γενναιοδωρίας.
Παρόμοια με το πρώτο πείραμα, οι επιστήμονες ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν τις συναισθηματικές εκφράσεις προσώπων κατά τη διάρκεια της μαγνητικής τομογραφίας. Και πάλι, όσοι είχαν επιδείξει στοχευμένη γενναιοδωρία επέδειξαν μειωμένη εγκεφαλική δραστηριότητα στην αμυγδαλή, ενώ η μη στοχευμένη στήριξη δεν είχε κάποια επίδραση.
Η στοχευμένη γενναιοδωρία έχει “μοναδικά» οφέλη στην υγεία μας
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η προσφορά στοχευμένης στήριξης μπορεί να παρέχει ένα μοναδικό όφελος στην υγεία, μειώνοντας το άγχος και το στρες. “Οι άνθρωποι ευημερούν μέσω κοινωνικών συνδέσεων και ωφελούνται όταν δρουν στην υπηρεσία της ευεξίας των άλλων», γράφουν οι συγγραφείς.
Εντούτοις, η επίδραση της στοχευμένης στήριξης σε αυτές τις δύο εγκεφαλικές περιοχές υποδεικνύει την ύπαρξη ενός νευρωνικού μονοπατιού, μέσω του οποίου η προσφορά γενναιοδωρίας επηρεάζει την υγεία μας. Η μειωμένη δραστηριότητα της αμυγδαλής, που πυροδοτεί το στρες και τις αντίστοιχες σωματικές αποκρίσεις δείχνει ότι στο μέλλον θα μπορέσουμε να καθορίσουμε με μεγαλύτερη λεπτομέρεια πώς μας ωφελεί επακριβώς η γενναιοδωρία.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3055419/
https://journals.lww.com/psychosomaticmedicine/Abstract/publishahead/Neural_Correlates_of_Giving_Social_Support__.98689.aspx?PRID=PM_PR_083018
