Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια νόσος που εξελίσσεται προοδευτικά, καταστρέφοντας τη μνήμη και άλλες σημαντικές νοητικές λειτουργίες του εγκεφάλου. Είναι η πιο κοινή αιτία της άνοιας – μια ομάδα διαταραχών του εγκεφάλου που οδηγεί σε απώλεια της πνευματικής λειτουργίας και κοινωνικών δεξιοτήτων.
Στη νόσο Αλτσχάιμερ, τα εγκεφαλικά κύτταρα εκφυλίζονται και πεθαίνουν , προκαλώντας μια σταθερή μείωση στη μνήμη και διανοητική λειτουργία .
Τα τωρινά φάρμακα που κυκλοφορούν, μπορούν να επιβραδύνουν την νόσο και σε συνδυασμό με στρατηγικές διαχείρισης (που θα δοθούν από τον θεραπευτή) μπορεί να υπάρξει προσωρινή βελτιώση των συμπτώματων.
Στόχος της θεραπείας είναι να βοηθήσει τους ανθρώπους με νόσο Αλτσχάιμερ να μεγιστοποιήσουν τη λειτουργία και τη διατήρηση της ανεξαρτησίας τους .
Αιτιολογία – Παράγοντες κινδύνου
Σαν κυριότεροι παράγοντες που συμμετέχουν στην εμφάνιση της νόσου θεωρούνται:
α. η κληρονομικότητα, με την έννοια της αυξημένης πιθανότητας εμφάνισης της νόσου, όταν νοσεί κάποιος πρώτου βαθμού συγγενής.
β. πιθανή γονιδιακή βλάβη που σχετίζεται με τα χρωμοσώματα 21, 19, 14. Έχουν απομονωθεί επίσης γονίδια φορείς της νόσου χωρίς όμως να σημαίνει ότι ο φέρων τα γονίδια θα νοσήσει (υπολειπόμενο γονίδιο).
γ. η μείωση της δραστηριότητας της ακετυλοχολινεστεράσης, βασικού ενζύμου για τη σύνθεση της χολινεστεράσης, με αποτέλεσμα την απενεργοποίηση των αντίστοιχων κυττάρων.
δ. πιθανή ιογενής λοίμωξη από ιό βραδείας δράσεως.
ε. τοξική βλάβη των κυττάρων από ουσίες όπως ο μόλυβδος. στ. Πιθανός αυτοάνοσος μηχανισμός.
ζ. Η εναπόθεση β-αμυλοειδούς πρωτεΐνης σε μορφή πλακών στο Κ.Ν.Σ. και βέβαια η συμμετοχή διαφόρων προδιαθεσικών παραγόντων όπως:
-η μεγάλη ηλικία
-το φύλο (οι γυναίκες νοσούν 13% περισσότερο από τους άνδρες)
-η μείωση διαφόρων αντιοξειδωτικών παραγόντων στον οργανισμό
-κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, νόσοι του κυκλοφορικού, αρτηριακή υπέρταση κ.ά.
Συμπτώματα και Πρώτα Σημάδια Αλτσχάιμερ
Αρχικώς, η νόσος κάνει την εμφάνισή της με απώλεια μνήμης και ήπια σύγχυση. Με τον καιρό όμως, η ασθένεια πλήττει όλο και περισσότερο τη μνήμη, ειδικά των πιο πρόσφατων γεγονότων – αλλά σε προχωρημένα στάδια χάνονται ακόμα και οι πολύ βασικές αυτοβιογραφικές πληροφορίες.
Η πορεία της νόσου ποικίλλει από άτομο σε άτομο. Ο ασθενής αντιλαμβάνεται αρχικώς ότι έχει απώλεια μνήμης και δυσκολεύεται να οργανώσει τη σκέψη του. Πολύ περισσότερο οι αλλαγές αυτές είναι αντιληπτές από τους οικείους του.
Τα βασικά συμπτώματα απώλειας μνήμης για τον ασθενή είναι ότι:
- Επαναλαμβάνει τις ίδιες ερωτήσεις
- Ξεχνά συζητήσεις, ραντεβού και γεγονότα
- Χάνεται ακόμη και σε γνώριμα μέρη
- Χάνει συνεχώς τα πράγματά του
- Δυσκολεύεται να εκφράσει αυτό που σκέφτεται – δεν βρίσκει τις λέξεις
- Ξεχνά πρόσωπα και αντικείμενα
Άλλα συμπτώματα που σχετίζονται με τη συμπεριφορά και την προσωπικότητα του ατόμου:
- Δυσκολεύεται να λάβει αποφάσεις
- Ξεχνά την ατομική του φροντίδα (να πλυθεί κτλ)
- Έχει μεταπτώσεις διάθεσης
- Απάθεια
- Περιπλάνηση
- Αλλαγή στις συνήθειες του ύπνου (“κάνει τη νύχτα μέρα»)
- Ευερεθιστότητα, ξεσπάσματα θυμού, άρση αναστολών
- Ψευδαισθήσεις (αίσθηση ότι κάποιος θέλει να τον κλέψει)
Όλα τα στάδια της νόσου Αλτσχάιμερ(Συμπτώματα)
Κοινά συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ είναι οι διαταραχές του λόγου, οι προοδευτικές αλλαγές προσωπικότητας, συμπεριφοράς και κινητικής δραστηριότητας.
Συμπτώματα του πρώτου σταδίου είναι η εξασθένιση της κριτικής ικανότητας, της μάθησης και αφομοίωσης νέων πληροφοριών, η λησμοσύνη, η μειωμένη επίγνωση, οι ήπιες δυσκολίες στην εύρεση λέξεων, οι διαταραχές προσωπικότητας, οι δυσκολίες να ανταποκριθεί αποτελεσματικά σεκαθημερινά προβλήματα, η αδυναμία εκτέλεσης υπολογισμών, η απώλεια ή λανθασμένη τοποθέτηση αντικειμένων, η επανάληψη ερωτήσεων ή προτάσεων και ένας μικρού βαθμού αποπροσανατολισμός, η άγνοια των κανόνων κοινωνικής αγωγής, το ότι το άτομο γίνεται παθητικό και ανταποκρίνεται λιγότερο απ’ ό,τι συνήθως ή γίνεται και καχύποπτο και ευέξαπτο και παρουσιάζει προβλήματα συγκέντρωσης.
Συμπτώματα του δευτέρου σταδίου είναι η σοβαρή δυσκολία στο χειρισμό σύνθετων ζητημάτων, η επιδείνωση της μνήμης, η όλο και περισσότερο άστοχη χρήση λέξεων, η απώλεια των δεξιοτήτων αυτοεξυπηρέτησης, οι αλλαγές στην προσωπικότητα και η ανάπτυξη εκνευρισμού, η αδυναμία να αναγνωρίσει οικεία αντικείμενα, μακρινά μέλη της οικογένειας ή φίλους, η δυσκολία στην επικοινωνία, η απώλεια των ικανοτήτων προσανατολισμού, η αδυναμία να βρει το δρόμο σε γνωστά μέρη και η εμφάνιση ψευδαισθήσεων.
Συμπτώματα του τρίτου σταδίου είναι ότι ο ασθενής καταλήγει κλινήρης, έχει ακράτεια, δεν καταλαβαίνει και δε μιλά.
