Dr Παληός Ιωάννης Καρδιολόγος
Τα καρδιολογικά προβλήματα εμφανίζουν έξαρση κατά τους φθινοπωρινούς και τους χειμερινούς μήνες και ύφεση τους καλοκαιρινούς μήνες τόσο σε συχνότητα εμφάνισης όσο και σε θνητότητα.
Για παράδειγμα στην Αγγλία η κορυφή του χειμώνα σχετίζεται με 20.000 επιπλέον θανάτους από καρδιολογικά προβλήματα ετησίως.
Φαίνεται επομένως πως υπάρχει εποχική κατανομή των καρδιολογικών προβλημάτων που οφείλεται είτε στην εποχική διακύμανση των παραγόντων κινδύνου όπως η άσκηση, η δίαιτα, το κάπνισμα όσο και στις ίδιες τις περιβαλλοντικές αλλαγές όπως η θερμοκρασία και η υπεριώδης ακτινοβολία.Το φθινόπωρο και το χειμώνα η εξωτερική θερμοκρασία μειώνεται.Όπως μας εξηγεί ο Καρδιολόγος Dr Παληός Ιωάννης κρύο είναι γνωστό πως ενισχύει την εμφάνιση στηθάγχης δηλαδή του καρδιολογικού πόνου που οφείλεται στη μυοκαρδιακή ισχαιμία. Το κρύο προκαλεί περιφερική αγγειοσύσπαση, άνοδο της αρτηριακής πίεσης και αύξηση της καρδιακής παροχής άρα και του καρδιακού έργου με συνέπεια την έξαρση των καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Το καλοκαίρι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία προάγει τη σύνθεση της βιταμίνης D που φαίνεται να προστατεύει από την εμφάνιση καρδιαγγειακών προβλημάτων. Το φθινόπωρο η έκθεση στον ήλιο μειώνεται και αντίστοιχα μειώνεται η προστατευτική δράση της βιταμίνης D.
Η παχυσαρκία που αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο φαίνεται πως επίσης έχει εποχική κατανομή και είναι συχνότερη τους χειμερινούς μήνες. Αυτό οφείλεται κυρίως στην αυξημένη πρόσληψη λιπαρών μέσω των γευμάτων και στην περιορισμένη καύση αυτών μέσω της άσκησης.
Η σωματική άσκηση που σχετίζεται με τη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου φαίνεται πως είναι λιγότερη το φθινόπωρο και το χειμώνα σε σχέση με τους καλοκαιρινούς μήνες. Η χαμηλή θερμοκρασία και η βροχή περιορίζουν τις εξωτερικές δραστηριότητες όπως το περπάτημα, το κολύμπι, το ποδήλατο, τα σπορ που αποδεδειγμένα προστατεύουν τον οργανισμό από την εμφάνιση καρδιολογικών προβλημάτων.Ακόμη και το κάπνισμα φαίνεται πως έχει εποχική κατανομή καθώς φαίνεται πως η κατανάλωση προϊόντων καπνού είναι μεγαλύτερη τους χειμερινούς μήνες. Το κάπνισμα είναι από τους βασικότερους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρδιαγγειακών προβλημάτων.Η αυξημένη χοληστερίνη επίσης αποτελεί έναν από τους βασικότερους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρδιαγγειακών προβλημάτων. Φαίνεται πως το φθινόπωρο και το χειμώνα λόγω της αυξημένης πρόσληψης λιπαρών στη διατροφή και της μειωμένης σωματικής άσκησης τα επίπεδα της χοληστερίνης στο αίμα αυξάνονται με συνέπεια να αυξάνεται και ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Η αυξημένη γλυκόζη στο αίμα λόγω διαβήτη είναι συχνότερη τους χειμερινούς μήνες και λιγότερο συχνή το καλοκαίρι. Αυτό πιθανόν να σχετίζεται με την αλλαγή στη δίαιτα και την μείωση στη σωματική δραστηριότητα ωστόσο είναι γνωστό πως η κακή ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα μπορεί να προκαλέσει καρδιαγγειακά προβλήματα.
Ακόμη και οι παράγοντες που συνδέονται με την πηκτικότητα του αίματος και το σχηματισμό θρόμβων φαίνεται πως επηρεάζονται από την εποχή. Η αιμοσφαιρίνη, ο αιματοκρίτης, η ταχύτητα καθίζησης, η συγκόλληση των αιμοπεταλίων, το ινωδογόνο φαίνεται πως είναι αυξημένα στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα και πιθανόν σχετίζονται με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών και θρομβοεμβολικών επεισοδίων.
Τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες η συχνότητα εμφάνισης ιώσεων και λοιμώξεων του αναπνευστικού είναι αυξημένη. Η αυξημένη συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων αναπνευστικού έχει συσχετισθεί με την αυξημένη εμφάνιση καρδιαγγειακών προβλημάτων. Οι λοιμώξεις αυτές επιβαρύνουν την καρδιακή λειτουργία και οδηγούν σε αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα τους ανθρώπους με καρδιολογικά προβλήματα. Εξάλλου ο εμβολιασμός απέναντι στον ιό της γρίπης και στον πνευμονόκοκκο είναι απαραίτητος σε ομάδες υψηλού κινδύνου όπως είναι οι καρδιοπαθείς.
Με βάσει τα παραπάνω στοιχεία είναι σαφές πως το φθινόπωρο και το χειμώνα τα καρδιολογικά προβλήματα εμφανίζουν έξαρση. Η καρδιά μας επομένως χρειάζεται τον απαραίτητο έλεγχο από εξειδικευμένο καρδιολόγο και ιδιαίτερη προσοχή τις εποχές αυτές.
