Φαίνεται πως η ιστορική οινοποιία «Ευάγγελος Τσάνταλης Α.Ε.» βρίσκεται ενώπιον μιας κρίσιμης καμπής, καθώς το Πολυμελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης υποστήριξε σήμερα την αίτηση πτώχευσης που υπέβαλαν οι πιστωτές της εταιρείας.
Το γεγονός αυτό σηματοδοτεί την κατάρρευση ενός από τους σημαντικότερους πυλώνες του ελληνικού οινικού τομέα, με ιστορία που ξεπερνά τις τέσσερις δεκαετίες και μια κληρονομιά που ανήκει στις κορυφαίες ελληνικές επιχειρήσεις εξαγωγής κρασιών.
Από την ακμή στην παρακμή: Τι οδήγησε στην πτώχευση;
Η πτώχευση της «Τσάνταλης» αποτελεί το αποκορύφωμα μιας μακράς περιόδου οικονομικών προβλημάτων.
Τα τελευταία χρόνια, η εταιρεία αντιμετώπισε σοβαρές δυσκολίες στην εξυπηρέτηση των δανείων της, με συνολικές οφειλές που ξεπερνούν τα 66 εκατομμύρια ευρώ. Από το Σεπτέμβριο του 2023, η παύση της παραγωγικής διαδικασίας και η αδυναμία εξεύρεσης λύσεων χρηματοδότησης οδήγησαν στην καταστροφική κατάληξη.
Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες της χώρας (Alpha, Eurobank, Πειραιώς και Εθνική Τράπεζα) αποτελούν τους μεγαλύτερους πιστωτές, με απαιτήσεις που αγγίζουν τα 40 εκατομμύρια ευρώ, ενώ σημαντικές οφειλές υπάρχουν και προς τον ΕΦΚΑ, το Δημόσιο και συνεργαζόμενες επιχειρήσεις.
Η έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού και η αδυναμία προσαρμογής στις σύγχρονες προκλήσεις της παγκόσμιας αγοράς φαίνεται να έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο.
Παράλληλα, η εξάρτηση από συγκεκριμένες αγορές, όπως αυτή της Ρωσίας, και η αδυναμία διαφοροποίησης των εξαγωγών κατέστησαν την επιχείρηση ευάλωτη σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς.
Η ιστορία του Αγιορείτικου αμπελώνα και το κρασί «Κορμίλιτσα»
Ένα από τα πιο γνωστά προϊόντα της «Τσάνταλης» είναι το κρασί «Κορμίλιτσα», που παράγεται στο Άγιο Όρος και έχει μακρά ιστορία στη ρωσική αγορά.
Το συγκεκριμένο κρασί επιλέχθηκε από το Κρεμλίνο για να συνοδεύει τα επίσημα γεύματα στη Μόσχα, γεγονός που συνέβαλε στη διεθνή φήμη του. Η ιστορία του «Κορμίλιτσα» είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αγάπη και το πάθος του Ευάγγελου Τσάνταλη για την αναβίωση εγκαταλελειμμένων αμπελώνων.
Το 1969, κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας στο Άγιο Όρος, ο ιδρυτής της εταιρείας εντυπωσιάστηκε από την τοποθεσία Μετόχι Χρωμίτσας και αποφάσισε να επενδύσει στην αναβίωση του αμπελώνα.
Παρά το υψηλό κόστος, ο Ευάγγελος Τσάνταλης επέμενε ότι «αν ο αμπελώνας μπορεί να δώσει σταφύλια υψηλής ποιότητας, αξίζει να επενδύσουμε».
Αυτή η αποφασιστικότητα και η πίστη στη μοναδικότητα του ελληνικού terroir καθόρισαν την πορεία της εταιρείας για δεκαετίες.
Η πτώχευση και οι συνέπειες για τους εργαζόμενους
Η πτώχευση της εταιρείας δεν αποτελεί μόνο οικονομική καταστροφή για την ίδια, αλλά και για περίπου 100 εργαζόμενους, οι οποίοι βρίσκονται πλέον σε αδιέξοδο.
Στους εργαζόμενους οφείλονται δεδουλευμένα και αποζημιώσεις που ανέρχονται συνολικά σε 2,6 εκατομμύρια ευρώ. Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δύσκολη για 15 συνταξιούχους, οι οποίοι περιμένουν εδώ και μήνες να λάβουν τα οφειλόμενα.
Οι εργαζόμενοι είχαν προχωρήσει σε επίσχεση εργασίας ήδη από τον προηγούμενο χρόνο, διεκδικώντας τα δικαιώματά τους, αλλά οι προσπάθειές τους δεν κατέληξαν σε αποτέλεσμα.
Η πτώχευση της «Τσάνταλης» επιτείνει την ανασφάλεια για το μέλλον τους, καθώς το κλείσιμο μιας τόσο μεγάλης επιχείρησης έχει και κοινωνικές επιπτώσεις στην τοπική κοινότητα.
Το μέλλον της περιουσίας της εταιρείας
Σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου, εντός των επόμενων τεσσάρων μηνών θα οριστεί σύνδικος πτώχευσης, ο οποίος θα αναλάβει την εκποίηση της περιουσίας της εταιρείας.
Στόχος είναι η εξόφληση των πιστωτών, αν και θεωρείται αμφίβολο αν τα έσοδα από την εκποίηση θα καλύψουν τις συνολικές οφειλές.
Μεταξύ των περιουσιακών στοιχείων περιλαμβάνονται εκτάσεις αμπελώνων σε περιοχές όπως το Άγιο Όρος, η Νάουσα, η Ραψάνη, η Χαλκιδική και η Μαρώνεια Θράκης, καθώς και εγκαταστάσεις οινοποίησης.
Η τύχη αυτών των αμπελώνων θα καθορίσει εν πολλοίς αν κάποια μέρη της κληρονομιάς της «Τσάνταλης» θα μπορέσουν να διασωθούν.
Ωστόσο, η εκποίηση της περιουσίας ενδέχεται να σημάνει και το τέλος μιας ολόκληρης εποχής για την ελληνική οινοποιία.
Κληρονομιά και ιστορική σημασία
Η ιστορία της οικογένειας Τσάνταλη ξεκινά το 1890, όταν ο παππούς Γιωργάκης καλλιεργούσε αμπέλια και έφτιαχνε τσίπουρο και ούζο στις Σέρρες.
Ο Ευάγγελος Τσάνταλης, ιδρυτής της εταιρείας, γεννήθηκε το 1913 στο Σιδηροχώρι της Ανατολικής Θράκης και μετέτρεψε την οικογενειακή παράδοση σε μια από τις πιο σημαντικές οινοποιητικές επιχειρήσεις της χώρας.
Από τη Νάουσα μέχρι τη Ραψάνη, η οικογένεια Τσάνταλη έγραψε ιστορία, αναβιώνοντας αμπελώνες και συμβάλλοντας στη διάδοση του ελληνικού κρασιού σε 50 χώρες παγκοσμίως.
Το κρασί «Μακεδονικός» και το «Αγιορείτικο» είναι μόνο μερικά από τα προϊόντα που κατέστησαν το όνομα Τσάνταλη συνώνυμο με την ποιότητα.
Ο αντίκτυπος στον ελληνικό αμπελουργικό τομέα
Η πτώχευση της «Τσάνταλης» αποτελεί σοβαρό πλήγμα για την ελληνική οινοποιία, καθώς η εταιρεία ήταν ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς ελληνικών κρασιών.
Επιπλέον, η απώλεια μιας τόσο ιστορικής οινοποιίας μειώνει την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας στην παγκόσμια αγορά οίνου, όπου ήδη αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις.
Συμπεράσματα και ερωτήματα για το μέλλον
Η κατάρρευση της «Τσάνταλης» εγείρει σημαντικά ερωτήματα για το μέλλον της ελληνικής οινοποιίας.
Πώς θα προστατευθούν οι εργαζόμενοι και οι τοπικές κοινότητες; Υπάρχει δυνατότητα διάσωσης της κληρονομιάς της εταιρείας μέσω εξαγοράς ή στρατηγικών επενδύσεων;
Και κυρίως, ποιες είναι οι πολιτικές που απαιτούνται για να υποστηριχθούν οι ελληνικές οινοποιίες σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο παγκόσμιο χάρτη;
Η πτώχευση της «Τσάνταλης» δεν είναι απλώς η ιστορία μιας αποτυχημένης επιχείρησης, αλλά και μια υπενθύμιση για τη σημασία της σωστής στρατηγικής, της προσαρμογής στις αγορές και της στήριξης της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Η απώλεια της είναι ένα μάθημα για το μέλλον, που η ελληνική κοινωνία και οινοποιία δεν μπορούν να αγνοήσουν.
