Τα χαμηλά επίπεδα του σακχάρου κατά το πρωινό ξύπνημα (πρωινή υπογλυκαιμία) χαρακτηρίζονται από συμπτώματα όπως η ζαλάδα, η τάση λιποθυμίας και ο πονοκέφαλος αμέσως μετά τον ύπνο.
Η πρωινή υπογλυκαιμία είναι συχνή μεταξύ των διαβητικών που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή για τη ρύθμιση του σακχάρου τους ή μπορεί να οφείλεται σε άλλη αιτίες.
Πιθανές αιτίες της πρωινής υπογλυκαιμίας
Μια κοινή αιτία του χαμηλού σακχάρου το πρωί είναι η αποχή από το φαγητό κατά τη διάρκεια της νύχτας. Δεδομένου βέβαια ότι ο οργανισμός μας είναι “προγραμματισμένος» να ρυθμίζει τα επίπεδα του σακχάρου –για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του ύπνου το συκώτι απελευθερώνει ποσότητες αποθηκευμένων σακχάρων– η πτώση συνήθως δεν είναι τόσο μεγάλη ώστε να κριθεί επικίνδυνη.
Η πρωινή υπογλυκαιμία είναι εξαιρετικά συνηθισμένη και στις εγκύους, καθώς οι ενεργειακές απαιτήσεις του οργανισμού τους είναι αυξημένες λόγω του αναπτυσσόμενου εμβρύου.
Άλλες πιθανές αιτίες του χαμηλού σακχάρου το πρωί είναι οι εξής:
- Φάρμακα για την πνευμονία (π.χ. πενταμιδίνη) που επηρεάζουν τα επίπεδα του σακχάρου
- Κατανάλωση αλκοόλ (ιδίως μεταξύ των ατόμων με διαβήτη τύπου 1)
- Οργανική ανεπάρκεια, για παράδειγμα λόγω χρόνιας νεφροπάθειας
- Χειρουργική επέμβαση στο στομάχι ή επέμβαση απώλειας βάρους (βαριατρική χειρουργική)
- Διαταραχές ενζύμων ή ορμονών που δυσκολεύουν την απορρόφηση ή τη διάσπαση των σακχάρων
- Απότομη αύξηση στα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας, καθώς η γυμναστική ρίχνει τα επίπεδα του σακχάρου
- Επεισόδιο διάρροιας ή εμετού
- Δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες
- Ινσουλίνωμα (όγκος που απελευθερώνει ινσουλίνη)
- Ορμονική ανισορροπία, για παράδειγμα λόγω δυσλειτουργίας των επινεφριδίων ή χαμηλών επιπέδων των αυξητικών ορμονών
Συμπτώματα υπογλυκαιμίας
Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας κυμαίνονται από ήπια έως πολύ σοβαρά. Τα συνηθέστερα είναι:
- Ταχυπαλμία
- Εφίδρωση
- Τρέμουλο στα χέρια
- Πείνα
- Πονοκέφαλος
- Πνευματική σύγχυση
- Νευρικότητα
- Αίσθημα εξάντλησης
- Ζαλάδα
- Μυϊκοί πόνοι
- Θολή όραση
Αν δεν αντιμετωπιστεί, η σοβαρή υπογλυκαιμία μπορεί να οδηγήσει σε επιληπτική κρίση ή και σε κώμα. Οι επιπλοκές αυτές είναι συνηθέστερες μεταξύ των διαβητικών που ακολουθούν θεραπεία με ινσουλίνη.
Αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας
Η σωστή αναγνώριση της αιτίας της υπογλυκαιμίας θα καθορίσει και τον κατάλληλο τρόπο αντιμετώπισής της. Όταν οφείλεται απλώς στην πολύωρη αποχή από το φαγητό, ένα γεύμα πλούσιο σε υδατάνθρακες, όπως μια φρουτοσαλάτα ή ένα πιάτο ζυμαρικά, μπορεί να αυξήσει γρήγορα τα επίπεδα του σακχάρου και να υποχωρήσουν τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας.
Στα άτομα με διαβήτη, τα συχνά επεισόδια πρωινής υπογλυκαιμίας πρέπει να συζητιούνται με τον θεράποντα γιατρό ώστε να εξεταστεί το ενδεχόμενο τροποποίησης της φαρμακευτικής αγωγής ή των διατροφικών συνηθειών.
Όταν η υπογλυκαιμία οφείλεται σε παροδική ασθένεια, όπως μια γαστρεντερίτιδα που προκαλεί εμετό και διάρροια, συστήνεται η επαρκής ενυδάτωση και πρόσληψη ηλεκτρολυτών.
Εάν οι πρωινές υπογλυκαιμίες είναι συχνές και δεν είναι δυνατό να αποδοθούν σε κάποια προφανή αιτία συνιστάται η επίσκεψη στον γιατρό. Πριν την επίσκεψη στον ειδικό, είναι χρήσιμο να διατηρηθεί για ένα χρονικό διάστημα ημερολόγιο συμπτωμάτων, ώστε να διευκολυνθεί η διαδικασία της διάγνωσης.
Πηγή: Medical News Today
