Η 8η Μαρτίου είναι ημέρα με ιδιαίτερη σημασία για την Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία, καθώς τιμάται η μνήμη δύο σπουδαίων μορφών της Χριστιανοσύνης: του Αγίου Ερμή του Αποστόλου και του Οσίου Θεοφυλάκτου, Επισκόπου Νικομηδείας.
Παράλληλα, η ημέρα αυτή συνδέεται με ένα από τα θαυμαστά γεγονότα της εκκλησιαστικής παράδοσης, το λεγόμενο «Θαύμα των Κολλύβων», που σχετίζεται με τον Άγιο Θεόδωρο τον Τήρωνα και την προστασία των πιστών από τις δόλιες ενέργειες του αυτοκράτορα Ιουλιανού του Παραβάτη.
Τα ονόματα που γιορτάζουν στις 8 Μαρτίου
Σύμφωνα με το εορτολόγιο, στις 8 Μαρτίου γιορτάζουν τα εξής ονόματα:
Ερμής
Θεοφύλακτος, Φυλακτός, Φυλαχτός
Θεοφύλακτη, Φυλακτή, Φυλαχτή, Φυλαχτούλα
Θεόδωρος, Θοδωρής, Θόδωρος, Τεό, Θεοδώρα, Δώρα, Θοδώρα, Δωρούλα, Ντόρα
Ο Άγιος Ερμής ο Απόστολος
Ο Άγιος Ερμής ανήκει στον κύκλο των Εβδομήκοντα Αποστόλων του Κυρίου και αναφέρεται από τον Απόστολο Παύλο στην Προς Ρωμαίους Επιστολή (Ρωμ. 16, 14):
«Ἀσπάζεσθε Ἀσύγκριτον, Φλέγοντα, Ἑρμῆν, Πατροβᾶν, Ἑρμᾶν καὶ τοὺς σὺν αὐτοῖς ἀδελφούς.»
Ο Ερμής αναφέρεται ως ένας από τους πιστούς συνεργάτες και μαθητές του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος υπηρέτησε το κήρυγμα του Ευαγγελίου με αφοσίωση και θάρρος. Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, ο Άγιος Ερμής χειροτονήθηκε Επίσκοπος Δαλματίας, όπου ανέπτυξε πλούσιο ποιμαντικό και ιεραποστολικό έργο.
Κατά τη διάρκεια της επισκοπικής του διακονίας, εργάστηκε με ζήλο για τη διάδοση του Χριστιανισμού σε μια δύσκολη περίοδο, όταν οι Χριστιανοί αντιμετώπιζαν διωγμούς και κοινωνικές αντιξοότητες. Παρά τις δυσκολίες, ο Άγιος Ερμής κατάφερε να ιδρύσει εκκλησίες και να καθοδηγήσει το ποίμνιό του με αγάπη και πίστη. Πέθανε ειρηνικά, αφήνοντας πίσω του ένα πνευματικό έργο που ενέπνευσε τους μεταγενέστερους χριστιανούς.
Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου Ερμή ως ενός αφοσιωμένου μαθητή του Χριστού και πρότυπου ποιμένα. Το όνομά του, που προέρχεται από τον θεό Ερμή της ελληνικής μυθολογίας, συμβολίζει τον αγγελιοφόρο, τον μεταφορέα της αλήθειας και της θείας χάριτος.
Ο Όσιος Θεοφύλακτος, Επίσκοπος ΝικομηδείαςΟ Όσιος Θεοφύλακτος έζησε κατά τη διάρκεια του 8ου και 9ου αιώνα μ.Χ., σε μια ταραχώδη περίοδο για την Εκκλησία και τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Γεννήθηκε στην Ανατολή και από νεαρή ηλικία έδειξε κλίση προς τη μάθηση και τη θεολογία. Οι γονείς του τον ανέθρεψαν με χριστιανικές αρχές, καλλιεργώντας μέσα του την πίστη και την αφοσίωση στον Θεό.
Λόγω της πνευματικής του ωριμότητας και της μεγάλης μόρφωσής του, ο Θεοφύλακτος μετέβη στην Κωνσταντινούπολη, όπου απέκτησε φήμη σοφού και χαρισματικού άνδρα. Εκεί ανέπτυξε στενή φιλία με τον μετέπειτα Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ταράσιο, ο οποίος το 784 μ.Χ. ανέλαβε τον πατριαρχικό θρόνο.
Ο Ταράσιος, αναγνωρίζοντας την αξία του Θεοφυλάκτου, τον έστειλε μαζί με τον Μιχαήλ (μελλοντικό Επίσκοπο Συνάδων) σε μια μονή του Ευξείνου Πόντου για άσκηση και πνευματική καθοδήγηση.
Λίγα χρόνια αργότερα, γύρω στο 800 μ.Χ., ο Θεοφύλακτος εξελέγη Επίσκοπος Νικομηδείας.
Ως Επίσκοπος, ο Θεοφύλακτος διακρίθηκε για το φιλανθρωπικό και κοινωνικό του έργο. Ανήγειρε ναούς, γηροκομεία, πτωχοκομεία και το μεγάλο νοσοκομείο των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού.
Ο ίδιος αφιέρωσε τη ζωή του στην υπηρεσία των πτωχών και των ασθενών, προσφέροντας πνευματική και υλική στήριξη στους έχοντες ανάγκη.
Ο Όσιος Θεοφύλακτος κοιμήθηκε εν ειρήνη το έτος 840 μ.Χ., αφήνοντας πίσω του ένα παράδειγμα αγάπης, πίστης και ανιδιοτελούς προσφοράς.
Το Θαύμα των Κολλύβων
Το λεγόμενο «Θαύμα των Κολλύβων» έλαβε χώρα το 362 μ.Χ., κατά την περίοδο της βασιλείας του αυτοκράτορα Ιουλιανού του Παραβάτη, ο οποίος επιδίωκε να επαναφέρει την ειδωλολατρία στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Ο Ιουλιανός, γνωρίζοντας ότι οι Χριστιανοί τηρούσαν αυστηρή νηστεία κατά την πρώτη εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, σχεδίασε να τους μολύνει πνευματικά, διατάσσοντας να ραντιστούν με αίμα θυσιών τα τρόφιμα που πωλούνταν στην αγορά.
Ο Θεός, όμως, δεν εγκατέλειψε τον λαό του. Ο Άγιος Θεόδωρος ο Τήρων εμφανίστηκε σε όραμα στον Αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως Ευδόξιο και του ζήτησε να προειδοποιήσει τους Χριστιανούς να μην αγοράσουν και να μην καταναλώσουν τα τρόφιμα της αγοράς.
Αντί αυτών, ο Άγιος συνέστησε να φάνε κόλλυβα (βρασμένο σιτάρι), που ήταν καθαρό και ευλογημένο.
Από τότε, η Εκκλησία καθιέρωσε την τελετή των κολλύβων προς τιμήν του Αγίου Θεοδώρου, το πρώτο Σάββατο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Η 8η Μαρτίου αποτελεί ημέρα μνήμης και τιμής για την Ορθόδοξη Εκκλησία, καθώς μας υπενθυμίζει τη σημασία της πίστης, της αγάπης και της αλληλεγγύης.
Οι Άγιοι που τιμώνται αυτή την ημέρα αποτελούν φωτεινά παραδείγματα πίστης και προσφοράς προς τον συνάνθρωπο.
