της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος,
Τα κολοκυθάκια αποτελούν πολύτιμο σύμμαχο της καθημερινής μας διατροφής. Μπορεί να μην έχουν πληθώρα θρεπτικών συστατικών όπως άλλα λαχανικά, ωστόσο είναι εξαιρετικά χαμηλά σε θερμίδες ενώ πλούσια σε βιταμίνες.
Οι κολοκυθιές είναι ένα από τα πιο εύκολα στην καλλιέργεια φυτά. Τα κολοκυθάκια έρχονται σε ποικιλία μεγεθών, χρωμάτων και σχημάτων. Κατά κανόνα κάθε κολοκυθιά παράγει μεγάλο αριθμό από κολοκυθάκια. Τα πράσινα κολοκυθάκια ανήκουν στην οικογένεια Cucurbitaceae και αποτελούν ένα συγγενές είδος με τα αγγούρια και το
πεπόνι. Ένα από τα περισσότερο μελετημένα οφέλη τους στην υγεία είναι η ικανότητα τους να εφοδιάζουν τον οργανισμό μας με αντιοξειδωτικά συστατικά χάρη στην πλούσια περιεκτικότητά τους σε αυτά.
Αποτελούν εξαιρετική πηγή χαλκού, μαγνησίου, φωσφόρου, καλίου, ενώ περιέχουν βιταμίνες C, Α, Κ, φυλλικό (ή φολικό) οξύ και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Επίσης περιέχουν
αντιοξειδωτικά συστατικάόπως η β-καρωτίνη. Πέρα από την υψηλή περιεκτικότητά τους σε γνωστά αντιοξειδωτικά συστατικά περιέχουν και μια ποικιλία ασυνήθιστων αντιοξειδωτικών συστατικών, μεταξύ των οποίων τα καροτενοειδήλουτεΐνη και ζεοξανθίνη. Αυτά τα συστατικά είναι γνωστά για τα οφέλη τους στην όραση και ιδιαίτερα στην προστασία που παρέχουν έναντι της σχετιζόμενης με την ηλικία εκφύλισης της ωχράς κηλίδας και του καταρράκτη. Αποτελούν εξαιρετική πηγή χαλκού, μαγνησίου, φωσφόρου, καλίου, ενώ περιέχουν βιταμίνες C, Α, Κ, φυλλικό (ή φολικό) οξύ και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Επίσης περιέχουν αντιοξειδωτικά συστατικά όπως η β-καρωτίνη.
Η κατανάλωση των κολοκυθιών ενισχύει επίσης την πρόσληψη του μαγγανίου, ενός βασικού μετάλλου. Οπως η βιταμίνη C, έτσι και το μαγγάνιο προστατεύει τους ιστούς από τις βλαβερές ελεύθερες ρίζες. Υποστηρίζει τη λειτουργία των γλυκοζυλοτρανσφερασών, μίας οικογένειας πρωτεϊνών που προάγουν την υγιή ανάπτυξη οστίτη ιστού (του ιστού που βρίσκεται στα οστά). Το μαγγάνιο βοηθά, επίσης, το σώμα να παράγει κολλαγόνο απαραίτητο για την αποτελεσματική επούλωση των πληγών. Κάθε φλιτζάνι ψιλοκομμένο κολοκύθι μπορεί να υπερηφανεύεται ότι διαθέτει 0,22 mg μαγγανίου, πράγμα που σημαίνει ότι παρέχει το 12% και το 10% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης για γυναίκες και άνδρες αντίστοιχα.
Οι φυτικές ίνες στο κολοκύθι, βοηθούν επίσης στη διατήρηση της χαμηλής χοληστερίνης. Οι ίνες, προσκολλώνται στα οξέα της χολής, που εκκρίνονται από το συκώτι με τη διαδικασία της χώνεψης, με αποτέλεσμα να “εμποδίζουν» τα οξέα να κάνουν “σωστά» τη δουλειά τους, ωθώντας το συκώτι να παράγει ακόμα περισσότερα και άρα να συμβάλλουν στην πτώση των επιπέδων της χοληστερόλης.
Η υψηλή περιεκτικότητα του κολοκυθιού σε ίνες, εμποδίζει τις καρκινογόνες τοξίνες να εγκατασταθούν στην περιοχή του μεγάλου εντέρου. Ακόμη, οι βιταμίνες C και Α, μαζί με το φυλλικό οξύ, που επίσης συναντάται στο κολοκύθι, λειτουργούν σαν ισχυρά αντιοξειδωτικά ενάντια στο οξειδωτικό stress, που είναι ικανό να προκαλέσει ποικίλες μορφές καρκίνου.
Μεταξύ άλλων τα πράσινα κολοκυθάκια φαίνεται να έχουν αντιφλεγμονώδεις και αντιμικροβιακές ιδιότητες, οι οποίες με τη σειρά τους συμβάλλουν στην αντικαρκινική προστασία που αυτά παρέχουν. Επίσης, φαίνεται να συμβάλλουν στον καλύτερο έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Σύμφωνα με σχετικές μελέτες, τα φυτοθρεπτικά συστατικά που βρίσκονται στο κολοκύθι, βοηθούν στη μείωση των συμπτωμάτων που οδηγούν στην καλοήθη υπερτροφία του προστάτη, μια κατάσταση κατά την οποία ο προστατικός αδένας μεγεθύνεται, προκαλώντας προβλήματα στην ούρηση και τη σeξουαλική λειτουργία των ανδρών.
Το κολοκυθάκι ως αλκαλική τροφή εξισορροπεί το επίπεδα των οξέων στη διατροφή και ενισχύει τον μεταβολισμό.
Τα κολοκυθάκια περιέχουν νερό κατά 90% και σε 100 γραμμάρια αντιστοιχούν μόλις 15 θερμίδες. Είναι επιπλέον διουρητικά και αντιοξειδωτικά.
Τα κολοκυθάκια περιέχουν:
-
Φυτικές ίνες
-
Κάλιο – αντίστοιχο με τη μπανάνα
-
Ασβέστιο
-
Φυλλικό οξύ
-
Σίδηρο
-
Ψευδάργυρο
-
Μαγγάνιο
-
Φώσφορο
-
Βιταμίνη C
-
Νιασίνη (Β3)
-
Καροτονοειδή
Ερευνητικά δεδομένα επιβεβαίωσαν τη διατήρηση ενός μεγάλου μέρους του αντιοξειδωτικού περιεχομένου τους μετά από το μαγείρεμά τους στον ατμό ή ακόμα και μετά τη διατήρησή τους στην κατάψυξη. Αυτά τα ευρήματα επισημαίνουν ότι τα αντιοξειδωτικά οφέλη των πράσινων κολοκυθιών είναι στη διάθεσή μας ακόμα και όταν αυτά δεν είναι διαθέσιμα στην αγορά.
Τα κολοκυθάκια είναι νόστιμα και μπορείτε να τα απολαύσετε με πολλούς τρόπους. Μπορείτε να τα απολαύσετε στον ατμό ή βραστά καθώς και ωμά σε σαλάτες ή ψητά στη σχάρα.
Επίσης σε πολλές περιοχές, χρησιμοποιούν και μαγειρεύουν τα άνθη της κολοκυθιάς.
Απολαύστε τα στην εποχή τους βοηθώντας σας στην δίαιτα ή την αποτοξίνωση.
