Οι τοξίνες βρίσκονται παντού γύρω μας. Στον αέρα που αναπνέουμε, στις τροφές που βρίσκονται στο πιάτο μας ή ακόμα και στο νερό που πίνουμε.
Τα μικρόβια, οι περιβαλλοντικοί ρύποι ή και ουσίες όπως το αλκοόλ ανήκουν στη μεγάλη οικογένεια που ονομάζουμε “τοξίνες». Ως τοξίνη μπορεί να χαρακτηριστεί οποιοσδήποτε παράγοντας δεν έχει διατροφική ή άλλη αξία για τον ανθρώπινο οργανισμό ή μπορεί να τον βλάψει όταν η έκθεση σε αυτόν είναι μακρόχρονη.
Ποιες είναι οι βασικές κατηγορίες τοξινών
Οι τοξίνες χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τις εξωγενείς και τις ενδογενείς.
Εξωγενείς ονομάζονται οι τοξίνες που βρίσκονται στο περιβάλλον μας. Πρόκειται για μικροοργανισμούς ή χημικές ουσίες που μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στα κύτταρα εάν εισέλθουν στον οργανισμό μέσω της εισπνοής, της κατάποσης, μιας ανοιχτής πληγής στο δέρμα ή κάποιας άλλης οδού.
Αν και είναι ουτοπικό να προσπαθήσουμε να προστατευτούμε πλήρως από τις περιβαλλοντικές τοξίνες, μπορούμε να περιορίσουμε την έκθεση σε αυτές, για παράδειγμα περιορίζοντας την κατανάλωση αλκοόλ ή καταναλώνοντας βιολογικά φρούτα και λαχανικά που δεν κουβαλούν υπολείμματα παρασιτοκτόνων.
Από την άλλη, οι ενδογενείς τοξίνες παράγονται στον ίδιο τον οργανισμό. Οι περισσότερες από αυτές (π.χ. διοξείδιο του άνθρακα, ουρία, γαλακτικό οξύ) είναι υποπροϊόντα των διαφόρων μεταβολικών διεργασιών που συμβαίνουν στο σώμα. Επίσης, “εργοστάσιο» παραγωγής ενδογενών τοξινών είναι και το έντερο, ιδίως όταν η διατροφή είναι πλούσια σε ανθυγιεινές επεξεργασμένες τροφές με χαμηλή διατροφική αξία.
Όργανα φυσικής αποτοξίνωσης
Στα υγιή άτομα, το “δίκτυο αποτοξίνωσης» του ίδιου του οργανισμού μπορεί να προστατεύσει σε μεγάλο βαθμό από τις βλαβερές επιδράσεις των τοξινών, εξωγενών και ενδογενών.
Η “πρώτη γραμμή άμυνας» που διαθέτουμε ενάντια στις εξωγενείς τοξίνες είναι το ίδιο το δέρμα μας. Οι μικροοργανισμοί και οι ρύποι δεν μπορούν να διαπεράσουν τον δερματικό φραγμό όταν αυτός δεν παρουσιάζει τραύματα, ενώ τα άλατα που υπάρχουν φυσικά στον ιδρώτα δημιουργούν ένα “αφιλόξενο» περιβάλλον για τους περισσότερους παθογόνους μικροοργανισμούς.
Κοιλότητες του σώματος που εκτίθενται σε τοξίνες, όπως το στόμα, τα μάτια και οι πνεύμονες, προστατεύονται χάρη στο σάλιο, στα δάκρυα ή στη βλέννα. Τα οξέα του στομάχου και τα “καλά» βακτήρια που φιλοξενούνται στον οργανισμό παρέχουν επιπλέον προστασία ενάντια στις τοξίνες.
Όλες οι παραπάνω “παθητικές» άμυνες του οργανισμού έχουν προληπτική δράση. Στον οργανισμό όμως υπάρχουν και “ενεργοί» μηχανισμοί απομάκρυνσης των τοξινών. Ο βήχας, το φτάρνισμα, η καταρροή, ο εμετός και η διάρροια είναι τυπικά παραδείγματα τέτοιων μηχανισμών.
Τα κύρια συστήματα αποτοξίνωσης του ανθρώπινου οργανισμού είναι τέσσερα:
- Σύστημα απόρριψης κυτταρικών αποβλήτων, όπως το γαλακτικό οξύ
- Απομάκρυνση αποβλήτων μέσω του λεμφικού συστήματος
- Επεξεργασία τοξινών στο συκώτι, οι οποίες στη συνέχεια περνούν στη χολή και τελικά στο γαστρεντερικό προς απόρριψη, ενώ άλλες κατευθύνονται προς τα νεφρά για να απορριφθούν μέσω των ούρων
- Τελική απόρριψη απόβλητων ουσιών από το γαστρεντερικό μέσω των κοπράνων
Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι η υγεία του λεμφικού συστήματος, του γαστρεντερικού, του συκωτιού, της χοληδόχου κύστης και των νεφρών παίζει ρόλο-κλειδί στην αποτελεσματική αποτοξίνωση του οργανισμού.
Η σωστή διατροφή, η τακτική σωματική άσκηση, ο καλός ύπνος και η αποτελεσματική διαχείριση του στρες εξασφαλίζουν ότι καθένα από τα όργανα και συστήματα αποτοξίνωσης του οργανισμού λειτουργεί ομαλά ώστε να αποτρέψει τη συσσώρευση τοξινών στον οργανισμό.
Επιπρόσθετα μέτρα
Μπορεί ο οργανισμός μας να αποτελεί μια θαυμαστή “μηχανή» που δουλεύει αγόγγυστα 24 ώρες το 24ωρο, όμως κι εμείς οφείλουμε να τον βοηθάμε όπως μπορούμε για να συνεχίσει να κάνει ανεμπόδιστα τη –ζωτικής σημασίας– δουλειά του.
Όσον αφορά την αποτοξίνωση, μερικές απλές στρατηγικές που μπορούμε να εφαρμόσουμε είναι οι εξής:
– Κατανάλωση καφεΐνης και αλκοόλ με μέτρο
– Αποφυγή του καπνίσματος
– Αποφυγή τροφών που έχουν υποστεί εκτενή επεξεργασία
– Ελαχιστοποίηση των τηγανητών γευμάτων και όλων των βλαβερών κορεσμένων και υδρογονωμένων ελαίων
– Προστασία από τους περιβαλλοντικούς ρύπους, όπως τα καυσαέρια των αυτοκινήτων και τα σκληρά καθαριστικά
– Κατανάλωση των τροφών σε όσο το δυνατόν πιο φυσική και ακατέργαστη μορφή (π.χ. φρούτα, λαχανικά, σπόροι)
– Επαρκής ενυδάτωση, κυρίως με νερό, αλλά και με φρέσκα φρούτα και λαχανικά
– Αντιμετώπιση τυχόν γαστρεντερικών διαταραχών
– Έλεγχος για τυχόν τροφικές δυσανεξίες
– Επιλογή βιολογικών προϊόντων έναντι των συμβατικών όποτε αυτό είναι δυνατό
– Λήψη συμπληρώματος βιταμινών και μετάλλων, εφόσον ο γιατρός το κρίνει απαραίτητο
Συμπερασματικά, οι εγγενείς μηχανισμοί αποτοξίνωσης του οργανισμού μας συνδυαστικά με τις δικές μας προσπάθειες για έναν εν γένει υγιεινό τρόπο ζωής μπορούν να μας εξασφαλίσουν την ελάχιστη δυνατή έκθεση στις τοξίνες και στις βλάβες που αυτές μπορεί να προκαλέσουν μακροπρόθεσμα.
Πηγή: My Science Academy
