Η κατάθλιψη είναι μια από τις συχνότερες ψυχικές διαταραχές. Χαρακτηρίζεται από το επίμονο αίσθημα θλίψης, την απώλεια ενδιαφέροντος ή απόλαυσης από τη ζωή, τις ενοχές και τη χαμηλή αυτοεκτίμηση, τις διαταραχές του ύπνου ή της όρεξης, τη μόνιμη έλλειψη ενέργειας και την έλλειψη συγκέντρωσης. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι σε παγκόσμια κλίμακα πάσχουν από κατάθλιψη 350 εκατομμύρια άνθρωποι όλων των ηλικιών.
Από τις διάφορες μορφές κατάθλιψης (μείζων ή κλινική κατάθλιψη, μανιοκατάθλιψη, ψυχωτική κατάθλιψη) η πιο “ύπουλη» είναι ίσως η λεγόμενη χαμηλού βαθμού κατάθλιψη, γνωστή και ως κατάθλιψη υψηλής λειτουργικότητας ή δυσθυμία. Για μια μικρή ομάδα ανθρώπων, η κατάθλιψη “σιγοβράζει» κατά τρόπο που τους επιτρέπει μεν να ανταποκρίνονται στις καθημερινές τους υποχρεώσεις, τους περιορίζει δε από το να απολαύσουν τη ζωή στο έπακρο.
Σύμφωνα με τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, η χρόνια χαμηλού βαθμού κατάθλιψη διαρκεί κατά μέσο όρο πέντε χρόνια στους ενήλικες και ένα με δύο χρόνια στα παιδιά και στους εφήβους. Χαρακτηρίζεται από έλλειψη ενθουσιασμού για κάθε πτυχή της ζωής (εργασία, σπουδές, οικογένεια) και έλλειψη ενδιαφέροντος για κοινωνικές δραστηριότητες.
Η χαμηλού βαθμού κατάθλιψη οδηγεί σε μείζονα κατάθλιψη σε ποσοστό 75% των περιπτώσεων. Για τον λόγο αυτόν, πρέπει να αντιμετωπίζεται όπως κάθε μορφή κατάθλιψης, αν και η βασική πρόκληση είναι να αναγνωριστεί σωστά, αφού συνήθως θεωρείται απλώς μια περίοδος κακής διάθεσης που θα περάσει από μόνη της.
Στη χαμηλού βαθμού κατάθλιψη επικρατεί κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας ένα αίσθημα θλίψης. Το άτομο διεκπεραιώνει τις καθημερινές υποχρεώσεις, αλλά χωρίς ιδιαίτερο ζήλο. Η κακή διάθεση παραμένει για διάστημα περίπου δύο μηνών τη φορά με κρίσεις και υφέσεις και συνοδεύεται από τουλάχιστον δύο από τα παρακάτω συμπτώματα:
– υπερβολική κατανάλωση φαγητού ή απώλεια όρεξης
– αϋπνία ή υπερβολικός ύπνος
– κούραση ή έλλειψη ενέργειας
– χαμηλή αυτοεκτίμηση
– δυσκολία συγκέντρωσης ή λήψης αποφάσεων
– αίσθημα απελπισίας
Η διάθεση, όπως και τα χρώματα, έχει πολλές αποχρώσεις, επισημαίνουν οι ειδικοί του Χάρβαρντ. Η χαμηλού βαθμού κατάθλιψη θα μπορούσε να παρομοιαστεί με το αχνό γκρι και πρέπει να αντιμετωπίζεται πριν φτάσει το μαύρο της μείζονος κατάθλιψης.
