Ο Διαβήτης είναι μια κατάσταση κατά την οποία η ποσότητα της γλυκόζης στο αίμα είναι υπερβολικά ψηλή διότι ο οργανισμός αδυνατεί να την χρησιμοποιήσει κανονικά.
Η γλυκόζη προέρχεται από την πέψη διαφόρων τροφών όπως το ψωμί, το ρύζι, τις πατάτες, διάφορες άλλες ρίζες, από την ζάχαρη και τα γλυκά όπως επίσης και από το συκώτι του οργανισμού κάθε ατόμου το οποίο την παράγει.
Στην περίπτωση των Διαβητικών ατόμων η ινσουλίνη είναι απαραίτητη για επιβίωση. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη η οποία παράγεται από το πάγκρεας και η οποία βοηθά τα κύτταρα που χρειάζονται την γλυκόζη να την απορροφήσουν για να παράγουν ενέργεια για το σώμα.
Η κατανάλωση πολλών γλυκών δεν αναπτύσσει διαβήτη.
Ο διαβήτης τύπου Ι έχει γενετικά αίτια και προκαλείται από άγνωστους μέχρι στιγμής παράγοντες.
Ο διαβήτης τύπου ΙΙ εξαρτάται από τα γονίδια καθώς και από τον τρόπο ζωής.
Το αυξημένο σωματικό βάρος κι η καθιστική ζωή αυξάνουν το ρίσκο ανάπτυξης διαβήτη ανεξάρτητα από τις τροφές που καταναλώνονται.
Η υπερβολική κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες, είτε αυτές προέρχονται από γλυκά είτε από άλλες τροφές, είναι πολύ πιθανό να αυξήσει το βάρος σας και άρα και τη πιθανότητα να αναπτύξετε διαβήτη τύπου ΙΙ στο μέλλον.
Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας, επισημαίνει ότιη ζάχαρη ΔΕΝ αυξάνει
τη πιθανότητα να εμφανίσει κάποιος διαβήτη τύπου 1 (ινσουλινοεξαρτώμενος). Από την άλλη, αν τρώτε πολλά γλυκά, είναι πιθανό να ανέβει περιστασιακά το σάκχαρό σας σε μια μέτρηση, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι έχετε διαβήτη.
Αν όμως τρώτε γλυκά σε μόνιμη βάση, υπάρχει ο κίνδυνος να παχύνετε και η παχυσαρκία αποτελεί προδιαθεσικό παράγοντα για την ανάπτυξη διαβήτη.
Επιπλέον οι ερευνητές έχουν αποδείξει ότιτα ποτά και τα αναψυκτικά που περιέχουν ζάχαρησχετίζονται με την εκδήλωση διαβήτη τύπου 2 (μη ινσουλινοεξαρτώμενος).
Η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία, συνιστά να αποφεύγεται η κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών, για την πρόληψη του διαβήτη, όπως φρουτ παντς, φρουτοποτά, ενεργειακά ποτά, αθλητικά ποτά, γλυκό τσάι και άλλα ζαχαρούχα ποτά.
Tο αυξημένο σωματικό βάρος είναι ένας από τους παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης διαβήτη τύπου ΙΙαλλά δεν είναι ο μόνος. Άλλοι παράγοντες όπως η εθνικότητα, η ηλικία, το οικογενειακό ιστορικόκαθώς και τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας επίσης επηρεάζουν το κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη. Επίσης, αρκετοί άνθρωποι με διαβήτη έχουν φυσιολογικό ή ελαφρώς αυξημένο βάρος.
Η ινσουλίνη εκκρίνεται περισσότερο όταν τρώμε υδατάνθρακες, σε μεγαλύτερη αναλογία από τις πρωτεΐνες.
Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων υδατανθράκων δημιουργεί
άμεσα πάχος. Όταν καταναλώνουμε περισσότερες θερμίδες, οι οποίες προέρχονται από υδατάνθρακες (ζυμαρικά, δημητριακά, ρύζι, γλυκά), απελευθερώνεται περισσότερη ινσουλίνη, η οποία μετατρέπει τις περιττές θερμίδες σε λίπος.
Πρέπει λοιπόν να τρώμε σε κάθε γεύμα μικρές ποσότητες φαγητού σε αναλογία: 30% πρωτεΐνες, 40% υδατάνθρακες, διότι, όπως υποστηρίζει ο καθηγητής του Χάρβαρντ David Lugwig, που επιμένει στην παραπάνω αναλογία υδατανθράκων και πρωτεΐνης, η πρωτεΐνη προκαλεί την έκκριση από το πάγκρεας της ορμόνης γλυκαγόνης.
Η γλυκαγόνη έχει τη δυνατότητα να βοηθά το συκώτι να απελευθερώσει το σάκχαρο που έχει αποθηκεύσει και έτσι εξισορροπούν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, πρώτον, εφόσον τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι ισορροπημένα, δεν χρειάζεται περαιτέρω έκκριση ινσουλίνης και κατά συνέπεια αποφυγή του πάχους αλλά και δεν εξαντλείται το πάγκρεας και, δεύτερον, με την ισορροπία του σακχάρου στο αίμα, παύει το αίσθημα πείνας. Θα έχετε παρατηρήσει, όταν τρώμε μόνο υδατάνθρακες, έχουμε λιγούρα, επιθυμούμε να τρώμε συνεχώς, ενώ, αν τρώμε και πρωτεΐνες, αισθανόμαστε κορεσμό, το φαγητό τότε λέμε ότι μας “πιάνει», ότι μας “κρατάει».
Το μεγάλο πρόβλημα με την υπερβολική έκκριση ινσουλίνης είναι ότι εμποδίζει τα λιπώδη κύτταρά μας ν’ απελευθερώσουν το αποθηκευμένο λίπος, και κατ’ αυτόν τον τρόπο αν κάνουμε μια διατροφή πλούσια σε υδατάνθρακες, είναι αδύνατο ν’ αδυνατίσουμε(διότι εκκρίνεται μεγάλη ποσότητα ινσουλίνης, που αποθηκεύει σε λίπος, και κατά συνέπεια δεν επιτρέπει τον μεταβολισμό της τροφής μας).
Τα φρούτα
είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και πρέπει να αποτελούν μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής. Περιέχουν μεγάλες ποσότητες υδατανθράκων και για αυτό το λόγο η ποσότητα, η ποιότητα, η συχνότητα και ο συνδυασμός με άλλα τρόφιμα είναι σημαντικός. Σε καμία περίπτωση όμως δεν θα πρέπει να αποφεύγονται, όλα τα φρούτα είναι κατάλληλα! Η διατροφή με ακατέργαστα λαχανικά μας προμηθεύει με όλα τα αναγκαία ένζυμα και τη μεγαλύτερη ζημιά στον οργανισμό μας την κάνουν οι υδατάνθρακες, εκείνοι που έχουν υψηλό γλυκαιμικό δείκτη.
Τι κάνουν λοιπόν οι υδατάνθρακες, οι οποίοι έχουν υψηλό γλυκαιμικό δείκτη;
Οι υδατάνθρακες με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, είναι αυτοί που διασπώνται και απορροφώνται γρήγορα από το λεπτό έντερο, με αποτέλεσμα να
ανεβάζουν γρήγορα τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και να προκαλούν την άμεση έκκριση μεγαλυτέρων ποσοτήτων ινσουλίνης. Η περίσσια ποσότητα ινσουλίνης δημιουργεί πάχος και σακχαροδιαβήτη τύπου ΙΙ ύστερα από τα 50
H άσκησηκαι κυρίωςτο γρήγορο περπάτημαβοηθά επίσης στην αύξηση της ενέργειας της ινσουλίνης στο να μετατρέπει το σάκχαρο σε γλυκόζη, με αποτέλεσμα να μειώνεται το σάκχαρο στο αίμα.
Αν έχετε ιστορικό διαβήτη θα πρέπει να καταφέρετε να ελέγξετε το βάρος σας τρώγοντας σωστά και κάνοντας συστηματικά άσκηση.
της Αγγελικής Μήλιου, βιολόγου,
