Η PARADIGMS είναι η πρώτη στο είδος της ελεγχόμενη, τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη που έχει σχεδιαστεί ειδικά για την παιδιατρική ΠΣ. Τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν στο 7ο κοινό συνέδριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Θεραπεία και την Έρευνα της Πολλαπλής Σκλήρυνσης (ECTRIMS) και της Αμερικανικής Επιτροπής για τη Θεραπεία και την Έρευνα της Πολλαπλής Σκλήρυνσης (ACTRIMS), το οποίο διεξήχθη στις 28 Οκτωβρίου 2017 στο Παρίσι.
“Οι ασθενείς με παιδιατρική ΠΣ εμφανίζουν συχνότερες υποτροπές και έχουν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν σωματική αναπηρία σε νεαρότερη ηλικία σε σχέση με τους ασθενείς που διαγιγνώσκονται ως ενήλικες», δήλωσε η δρ. Tanuja Chitnis, κύρια ερευνήτρια της μελέτης PARADIGMS, διευθύντρια του Partners Pediatric Multiple Sclerosis Center, Massachusetts General Hospital (Βοστώνη, ΗΠΑ) και ερευνήτρια στο Ann Romney Center, Brigham and Women’s Hospital (Βοστώνη, ΗΠΑ). “Ωστόσο, οι τρέχουσες θεραπείες περιορίζονται σε φάρμακα που δεν έχουν εξεταστεί με ελεγχόμενο τρόπο σε αυτή την ηλικιακή ομάδα. Η PARADIGMS σχεδιάστηκε ειδικά για αυτόν τον πληθυσμό ασθενών. Τα αποτελέσματά της σηματοδοτούν ένα σημαντικό βήμα προς μια νέα πιθανή θεραπεία που θα μπορούσε να βελτιώσει τη ζωή αυτών των νεαρών ασθενών».
Πρόσθετα δεδομένα από τη μελέτη κατέδειξαν ότι:
Υπήρξε σημαντική μείωση του αριθμού νέων/προσφάτως αυξημένων σε μέγεθος βλαβών T2 και Gd-T1 στον εγκέφαλο των ασθενών που ακολούθησαν αγωγή με φινγκολιμόδη, σε σύγκριση με όσους έλαβαν ιντερφερόνη β-1α, όπως μετράται με την μαγνητική τομογραφία (MRI). Ο αριθμός και ο όγκος των βλαβών συσχετίζονται με αυξημένες υποτροπές και εξέλιξη της αναπηρίας.
Τα άτομα που έλαβαν θεραπεία με φινγκολιμόδη είχαν σημαντικά μικρότερη μείωση του εγκεφαλικού όγκου (μετράται από την μαγνητική τομογραφία ως απώλεια εγκεφαλικού όγκου), σε σύγκριση με όσους έλαβαν ιντερφερόνη β-1α. Η μείωση του εγκεφαλικού όγκου στους ενήλικες συσχετίζεται με την απώλεια σωματικής και νοητικής λειτουργίας.
Το προφίλ ασφάλειας της φινγκολιμόδης είναι συνεπές με εκείνο που παρατηρήθηκε σε προηγούμενες κλινικές μελέτες , με τα περισσότερα ανεπιθύμητα συμβάντα να αναφέρονται στην ομάδα της ιντερφερόνης. Σε μια πρόσθετη ανάλυση, η φινγκολιμόδη επιβράδυνε σημαντικά την εξέλιξη της αναπηρίας, η οποία ορίζεται ως εξέλιξη της αναπηρίας με επιβεβαίωση (CDP), σε σύγκριση με την ιντερφερόνη β-1α.
“Υπάρχουν ήδη ουσιαστικά στοιχεία τα οποία δείχνουν ότι η φινγκολιμόδη είναι μια αποτελεσματική θεραπεία που βελτιώνει τις μακροπρόθεσμες εκβάσεις για τους ενήλικες με υποτροπιάζουσα ΠΣ. Είμαστε πολύ χαρούμενοι που η PARADIGMS κατέδειξε τόσο σημαντικά οφέλη για τα παιδιά και τους εφήβους με ΠΣ», δήλωσε ο Vas Narasimhan, Global Head of Drug Development και Chief Medical Officer της Novartis. “Αυτή η πρωτοποριακή μελέτη επιδεικνύει τη συνεχή μας δέσμευση για την παροχή νέων θεραπευτικών επιλογών στους ασθενείς με ΠΣ που το έχουν περισσότερο ανάγκη. Ανυπομονούμε να συνεργαστούμε με τις υγειονομικές αρχές και να προετοιμάσουμε την υποβολή φακέλου».
Η φινγκολιμόδη δεν είναι προς το παρόν εγκεκριμένη θεραπεία για την παιδιατρική ΠΣ. Η Novartis προετοιμάζεται για την υποβολή φακέλου στις υγειονομικές αρχές διαφόρων χωρών παγκοσμίως.
Σχετικά με τη μελέτη Φάσης ΙΙΙ PARADIGMS
Η μελέτη Φάσης III PARADIGMS (NCT01892722) είναι μία ευέλικτης διάρκειας (έως και δύο έτη), διπλά τυφλή, τυχαιοποιημένη, πολυκεντρική μελέτη για την αξιολόγηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας της από του στόματος χορηγούμενης φινγκολιμόδης σε σύγκριση με την ιντερφερόνη β-1α σε παιδιά και εφήβους με επιβεβαιωμένη διάγνωση πολλαπλής σκλήρυνσης (ΠΣ), την οποία θα ακολουθήσει πενταετής φάση παράτασης ανοικτής επισήμανσης. Στη μελέτη συμμετείχαν 215 παιδιά και έφηβοι με ΠΣ, ηλικίας από 10 έως 17 ετών, με βαθμολογία στη Διευρυμένη Κλίμακα Κατάστασης Αναπηρίας (EDSS) από 0 έως 5,54. Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν για να λάβουν από του στόματος φινγκολιμόδη άπαξ ημερησίως (0,5 mg ή 0,25 mg, ανάλογα με το σωματικό βάρος των ασθενών) ή ενδομυϊκή χορήγηση ιντερφερόνης β-1α άπαξ εβδομαδιαίως.
Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης ήταν η συχνότητα των υποτροπών σε ασθενείς που ακολούθησαν θεραπεία για έως και 24 μήνες (ετησιοποιημένο ποσοστό υποτροπών). Τα δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία ήταν ο αριθμός νέων ή προσφάτως αυξημένων σε μέγεθος βλαβών T2, οι προσλαμβάνουσες γαδολίνιο βλάβες T1, η ασφάλεια και οι φαρμακοκινητικές ιδιότητες της φινγκολιμόδης. Όλα μετρήθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου της θεραπείας.
Η μελέτη Φάσης III PARADIGMS διεξήχθη σε 87 κέντρα σε πάνω από 25 χώρες, και σχεδιάστηκε σε συνεργασία με τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και τη Διεθνή Ομάδα Μελέτης για την Παιδιατρική Πολλαπλή Σκλήρυνση.
Σχετικά με την πολλαπλή σκλήρυνση
Η πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ) είναι μια χρόνια διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ) που διαταράσσει τη φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου, των οπτικών νεύρων και του νωτιαίου μυελού, μέσω φλεγμονής και απώλειας ιστού5. Στους ενήλικες, υπάρχουν τρεις τύποι ΠΣ: η Υποτροπιάζουσα Διαλείπουσα ΠΣ (RRMS), η Δευτεροπαθώς Προϊούσα ΠΣ (SPMS) και η Πρωτοπαθώς Προϊούσα ΠΣ (PPMS). Στα παιδιά, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις (περίπου 98%) εμφανίζεται με τη μορφή της RRMS.
Η εξέλιξη της ΠΣ οδηγεί σε αυξανόμενη απώλεια τόσο της σωματικής όσο και της γνωστικής λειτουργίας (π.χ. μνήμη). Αυτό έχει σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στη ζωή περίπου 2,3 εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως που πάσχουν από ΠΣ, εκ των οποίων ποσοστό μεταξύ 3 και 5% εκτιμάται ότι είναι παιδιά.
Σχετικά με την φινγκολιμόδη στους ενήλικες
Η φινγκολιμόδη είναι μια από του στόματος τροποποιητική της νόσου θεραπεία που είναι εξαιρετικά αποτελεσματική στον έλεγχο της ενεργότητας της υποτροπιάζουσας διαλείπουσας πολλαπλής σκλήρυνσης (RMS). Η φινγκολιμόδη ανακατανέμει τα λεμφοκύτταρα, στοχεύοντας τόσο στις εστιακές όσο και στις διάχυτες βλάβες που προκαλεί η ΠΣ στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ), ενώ η δράση της είναι αναστρέψιμη. Οι μακράς διάρκειας κλινικές μελέτες, τα στοιχεία από την καθημέρα κλινική πράξη και η εμπειρία έχουν καταδείξει ότι η θεραπεία με φινγκολιμόδη μπορεί να ενταχθεί εύκολα στην καθημερινή ζωή των ασθενών με RMS, οι οποίοι είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από τη θεραπεία, εμμένουν μακροπρόθεσμα στη συνέχισή της και τελικά εμφανίζουν μακροπρόθεσμη κλινική βελτίωση.
Η φινγκολιμόδη επιδρά σε τέσσερις κύριες μετρήσεις της ενεργότητας της RMS: τις υποτροπές, τις βλάβες στη μαγνητική τομογραφία, την συρρίκνωση του εγκεφαλικού ιστού (απώλεια του εγκεφαλικού όγκου) και την εξέλιξη της αναπηρίας15,16. Η αποτελεσματικότητά της σε όλες αυτές τις μετρήσεις φάνηκε επανειλημμένα σε πολλαπλές ελεγχόμενες κλινικές μελέτες, καθώς και από την καθημέρα κλινική πράξη. Οι μελέτες έχουν καταδείξει ότι η ασφάλεια και η υψηλή αποτελεσματικότητά της διατηρούνται μακροπρόθεσμα, αποδεικνύοντας ότι η έγκαιρη αλλαγή της θεραπείας σε φινγκολιμόδη κατά την πορεία της νόσου μπορεί να είναι επωφελής για τη διατήρηση της λειτουργίας των ασθενών.
Η φινγκολιμόδη είναι εγκεκριμένη στις ΗΠΑ ως θεραπεία πρώτης γραμμής των υποτροπιαζουσών μορφών της ΠΣ σε ενήλικες και στην Ε.Ε. για ενήλικες ασθενείς με ιδιαίτερα ενεργή υποτροπιάζουσα διαλείπουσα ΠΣ (RRMS) η οποία ορίζεται είτε ως υψηλή ενεργότητα της νόσου παρά τη θεραπεία με ένα τουλάχιστον τροποποιητικό της νόσου φάρμακο είτε ως ταχέως εξελισσόμενη, σοβαρή RRMS.
Η φινγκολιμόδη έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία περισσότερων από 217.000 ασθενών τόσο σε κλινικές δοκιμές όσο και ασθενείς μετά την διάθεσή της στην αγορά, με περίπου 480.000 έτη εμπειρίας των ασθενών.
Σχετικά με τη Novartis στην πολλαπλή σκλήρυνση
Εκτός από τη φινγκολιμόδη, (τροποποιητής της S1P), το χαρτοφυλάκιο της Novartis για την πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ) περιλαμβάνει την ιντερφερόνη β-1β, χορηγούμενη με υποδόρια ένεση, η οποία είναι εγκεκριμένη στις ΗΠΑ για τη θεραπεία των υποτροπιαζουσών μορφών της ΠΣ. Στην Ευρώπη, η ιντερφερόνη β-1β, είναι εγκεκριμένη για τη θεραπεία ασθενών με υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα ΠΣ ή δευτεροπαθώς προϊούσα ΠΣ (SPMS) με ενεργή νόσο, καθώς και ασθενών που έχουν παρουσιάσει έστω ένα κλινικό συμβάν ενδεικτικό της ΠΣ.
Επίσης, μελετώνται μόρια για την αποτελεσματικότητά τους στην ΠΣ όπως το BAF312 (σιπονιμόδη) και το ΟΜΒ157 (οφατουμουμάμπη), ένα πλήρως ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα για την θεραπεία της υποτροπιάζουσας ΠΣ. Το ΟΜΒ157 στοχεύει στο μόριο CD20 και επί του παρόντος διερευνάται σε δύο πιλοτικές μελέτες φάσης III.
