Περίπου 15 εκατομμύρια παιδιά έρχονται κάθε χρόνο πρόωρα στον κόσμο, δηλαδή πριν την ολοκλήρωση των 37 εβδομάδων κύησης, με τους δείκτες προωρότητας να παρουσιάζουν σταδιακή άνοδο.
Από τις 65 χώρες για τις οποίες υπάρχουν αξιόπιστα δεδομένα, μόλις σε 3 δεν παρατηρείται αύξηση στους πρόωρους τοκετούς κατά την τελευταία 20ετία. Μερικές από τις πιθανές αιτίες που καθοδηγούν αυτές τις τάσεις είναι οι βελτιωμένες μέθοδοι καταγραφής, η αύξηση της ηλικίας εγκυμοσύνης και η αυξημένη συχνότητα χρόνιων παθήσεων στις εγκύους.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι επιπλοκές του πρόωρου τοκετού αποτελούν την κυριότερη αιτία θανάτου για τα παιδιά κάτω των 5 ετών και οδήγησαν σε σχεδόν 1 εκατομμύριο θανάτους το 2015.
Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι το 75% των θανάτων αυτών είναι δυνατό να αποφευχθούν χάρη σε οικονομικά αποδοτικές παρεμβάσεις, όπως η παροχή φροντίδας σε κάθε μητέρα και παιδί κατά τον τοκετό και μετά από αυτόν, η μέθοδος καγκουρό και η χορήγηση αντιβιοτικών για την αντιμετώπιση λοιμώξεων στα νεογέννητα.
Ως πρόωρος τοκετός ορίζεται η γέννηση ζώντος μωρού πριν τις 37 εβδομάδες της κύησης. Ανάλογα με την ακριβή ηλικία κύησης, ο πρόωρος τοκετός χαρακτηρίζεται ως:
– υπερβολικά πρόωρος (πριν τις 28 εβδομάδες της κύησης)
– πολύ πρόωρος (28 έως 32 εβδομάδες της κύησης)
– μετρίως πρόωρος (32 έως 37 εβδομάδες της κύησης)
Τα παιδιά που επιβιώνουν του πρόωρου τοκετού αντιμετωπίζουν συχνά χρόνιες δυσλειτουργίες, όπως αναπηρίες, μαθησιακές διαταραχές και διαταραχές όρασης και ακοής, επισημαίνει ο ΠΟΥ. Στις χώρες υψηλού εισοδήματος σχεδόν όλα τα πρόωρα μωρά καταφέρνουν να επιβιώσουν.
Ο πρόωρος τοκετός είναι στις περισσότερες περιπτώσεις αυθόρμητος, δηλαδή δεν μπορεί να αποδοθεί σε κάποια σαφή αιτία. Ως παράγοντες κινδύνου αναγνωρίζονται η πολύδυμη κύηση (δίδυμα, τρίδυμα κ.λπ.), διάφορες λοιμώξεις και χρόνιες παθήσεις (διαβήτης, υπέρταση κ.α.).
Ποσοστό άνω του 60% των πρόωρων τοκετών καταγράφονται στην Αφρική και στη Νότια Ασία, ωστόσο η προωρότητα αποτελεί παγκόσμια πρόκληση, επισημαίνει ο ΠΟΥ. Μεταξύ των χωρών με τους περισσότερους πρόωρους τοκετούς βρίσκονται η Ινδία (3.519.100), η Κίνα (1.172.300) και η Νιγηρία (773.600), ενώ οι υψηλότεροι δείκτες ανά 100 γεννήσεις ζώντων καταγράφονται στη Δημοκρατία του Μαλάουι (18,1%), στις Κομόρες της Αφρικής (16,7%) και στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (16,7%).
