Πρόσφατη επιστημονική μελέτη που εκπονήθηκε από ερευνητές της Αμερικανικής Ακαδημίας Ιατρικής του Ύπνου (AASM) υπέδειξε ότι ο επαρκής ύπνος, για επτά ώρες καθημερινά, “φρενάρει» τον ρυθμό γήρανσης της καρδιάς.
Τόσο η μικρότερη όσο και η μεγαλύτερη διάρκεια ύπνου, σύμφωνα με τη μελέτη, συνδέεται με μεγαλύτερο κίνδυνο πρόωρης γήρανσης της καρδιάς και κατ’ επέκταση διαφόρων καρδιακών προβλημάτων.
Πραγματική ηλικία vs ηλικία καρδιάς
Η ηλικία της καρδιάς είναι μια έννοια που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες για να περιγράψουν τις βιολογικές βλάβες που συμβαίνουν στην καρδιά και οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο για έμφραγμα, εγκεφαλικό και άλλες καρδιαγγειακές επιπλοκές. Η ηλικία της καρδιάς μπορεί να αποτελέσει αξιόπιστο δείκτη εκτίμησης του καρδιαγγειακού κινδύνου.
Σύμφωνα με το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), ένας στους δύο άντρες (ποσοστό 50%) στις ΗΠΑ έχει κατά πέντε χρόνια πιο γερασμένη καρδιά από την πραγματική ηλικία του, ενώ για τις γυναίκες η αντίστοιχη αναλογία είναι δύο στις πέντε (ποσοστό 40%). Επίσης, περίπου τρία στα τέσσερα εμφράγματα και εγκεφαλικά επεισόδια υπολογίζεται ότι οφείλονται σε παράγοντες που προωθούν τη βιολογική γήρανση της καρδιάς.
Οι παράγοντες που “γερνούν» την καρδιά
Οι κυριότεροι τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου για την πρόωρη γήρανση της καρδιάς είναι οι εξής:
- Υψηλός δείκτης μάζας σώματος
- Υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση)
- Ανεβασμένη χοληστερόλη
- Ανθυγιεινή διατροφή
- Καθιστική ζωή
- Αρρύθμιστος διαβήτης
- Κάπνισμα
Παραδείγματα: Ένας άντρας 45 ετών που έχει διαπιστωμένη υπέρταση (συστολική πίεση 150 mm Hg), είναι διαβητικός και καπνίζει, αλλά έχει υγιές σωματικό βάρος (ΔΜΣ 23) υπολογίζεται πως έχει ηλικία καρδιάς που φτάνει τα 75 έτη. Ένας άντρας 50 ετών που έχει υπέρταση (συστολική πίεση 148 mm Hg), είναι διαβητικός και παχύσαρκος (ΔΜΣ 32), αλλά δεν καπνίζει υπολογίζεται πως έχει ηλικία καρδιάς που φτάνει τα 85 έτη.
Συμβουλές για πιο νέα καρδιά
Για να επιβραδυνθεί όσο το δυνατόν περισσότερο ο ρυθμός γήρανσης της καρδιάς, το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων συνιστά τα εξής:
- Έλεγχος της αρτηριακής πίεσης: Η αρτηριακή πίεση πρέπει να παραμένει εντός των φυσιολογικών ορίων (120/80 mmHg) ώστε να αποφευχθεί η πρόωρη γήρανση της καρδιάς.
- Έλεγχος της χοληστερόλης: Η χοληστερόλη και ιδίως η “κακή» LDL χοληστερόλη πρέπει να παρακολουθείται σε βάθος χρόνου και σε περίπτωση αύξησής της να ρυθμίζεται με τα κατάλληλα μέτρα που θα προτείνει ο γιατρός (φαρμακευτική αγωγή και/ή αλλαγές στον τρόπο ζωής).
- Ρύθμιση του διαβήτη: Ο αρρύθμιστος διαβήτης αποτελεί σοβαρό παράγοντα κινδύνου για διάφορες καρδιαγγειακές επιπλοκές. Η ορθή διάγνωση και αντιμετώπιση της πάθησης κρίνεται λοιπόν ζωτικής σημασίας για την υγείας της καρδιάς.
- Υγιεινή διατροφή: Η διατροφή που προστατεύει την καρδιά δεν πρέπει να περιέχει πολύ αλάτι και βλαβερά κορεσμένα και τρανς λιπαρά, ενώ πρέπει να είναι πλούσια σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά.
- Σωματική άσκηση: Για να εξασφαλιστεί η καλή καρδιαγγειακή υγεία, πρέπει η εβδομαδιαία “δόση» σωματικής άσκησης (π.χ. ζωηρό περπάτημα) να φτάνει τα 150 λεπτά.
- Έλεγχος σωματικού βάρους: Ο δείκτης μάζας σώματος (δείτε εδώ πώς υπολογίζεται) δεν πρέπει να ξεπερνά τις 24,9 μονάδες.
- Αποχή από το κάπνισμα/διακοπή καπνίσματος
Υιοθετώντας τα παραπάνω μέτρα που προτείνει το Κέντρο, θα καταφέρετε να διατηρήσετε την καρδιά σας “νέα» και να αποφύγετε δυσάρεστες συνέπειες, όπως ένα επεισόδιο εμφράγματος ή ένα εγκεφαλικό.
