Σύμφωνα με τις συστάσεις των ειδικών, τα μωρά πρέπει να κοιμούνται πάντοτε ανάσκελα και ποτέ μπρούμυτα ή στο πλάι, καθώς έτσι μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος για το σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (SIDS).
Τώρα, μια νέα διεθνής επιστημονική μελέτη έρχεται να ρίξει περισσότερο φως στον ρόλο της στάσης του ύπνου σε σχέση με τον αιφνίδιο θάνατο στα βρέφη.
Σύμφωνα με τα ευρήματα που δημοσιεύονται στην επιθεώρηση PLOS ONE, μια αναπτυξιακή ανωμαλία στα μωρά, ειδικά στα πρόωρα και στα αγόρια, συνδέεται άμεσα με το φαινόμενο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.
Είναι η πρώτη φορά που διαπιστώνεται μια τέτοια άμεση σχέση σε επιστημονική μελέτη και οι ερευνητές εκτιμούν ότι η ανωμαλία που εντόπισαν, η οποία αφορά τα εγκεφαλικά συστήματα που ελέγχουν την κίνηση του κεφαλιού και του αυχένα, την αναπνοή, τον χτύπο της καρδιάς και την ανταπόκριση του σώματος στην έλλειψη οξυγόνου, μπορεί να εξηγήσει γιατί τα μωρά που κοιμούνται μπρούμυτα κινδυνεύουν περισσότερο από το σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.
“Ένας από τους λόγους που το σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου είναι τόσο επιβαρυντικό για τις οικογένειες είναι επειδή ο θάνατος συμβαίνει χωρίς καμία προειδοποίηση και χωρίς να υπάρχουν εμφανή σημάδια ασθένειας» αναφέρει η Δρ Φιόνα Μπράιτ από το Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας και μία εκ των ερευνητών που εκπόνησαν τη μελέτη. “Αν και η ακριβής αιτία θανάτου από το σύνδρομο παραμένει άγνωστη, αρκετές μελέτες υποδεικνύουν ότι ενδεχομένως υπάρχουν ανωμαλίες σε ορισμένα μωρά που χάνουν τη ζωή τους από αυτό. Αυτά τα μωρά φαίνεται πως μοιράζονται από κοινού κάποια μορφή υποκείμενης ευπάθειας που τα καθιστά ευάλωτα».
Η νέα μελέτη, η οποία αφορούσε 55 περιστατικά αιφνίδιου βρεφικού θανάτου στις ΗΠΑ, παρουσιάζει μια αξιοσημείωτη ανωμαλία σε περιοχές-κλειδιά του εγκεφαλικού στελέχους των μωρών, κυρίως σε περιοχές που ελέγχουν την αναπνοή και την κίνηση του κεφαλιού και του αυχένα. Η ανωμαλία αυτή εντοπίζεται κατά τη μεταφορά εντός νευροπεπτιδίου (ουσία P – SP) στον εγκέφαλο και κατά την ένωση του νευροπεπτιδίου με έναν νευροϋποδοχέα που ονομάζεται NK1R (neurokinin-1). Μέχρι σήμερα, οι έρευνες σχετικά με τον ρόλο της ουσίας P στο σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου δεν είχαν καταλήξει σε σαφή συμπεράσματα.
“Η ουσία P και ο νευροϋποδοχέας NK1R παίζουν καθοριστικό ρόλο στα εγκεφαλικά συστήματα που ελέγχουν το αναπνευστικό, το καρδιαγγειακό και την ανταπόκριση στην υποξία, δηλαδή στην έλλειψη οξυγόνου σε κυτταρικό επίπεδο» εξηγεί η Μπράιτ και συνεχίζει: “Ένα μωρό με τη συγκεκριμένη ανωμαλία είναι πιθανό να παρουσιάζει αδύναμη αναπνευστική και κινητική απόκριση σε απειλητικές για τη ζωή του καταστάσεις ενώ κοιμάται. Αν και κατά τα άλλα μπορεί να φαίνεται υγιές, ο εγκέφαλος και το σώμα του μωρού αδυνατούν να αντιδράσουν κατάλληλα σε περίπτωση που για κάποιο λόγο δεν λαμβάνει αρκετό οξυγόνο».
Η ανωμαλία που εντόπισαν οι ερευνητές εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί τα μωρά είναι επικίνδυνο να κοιμούνται μπρούμυτα. “Γνωρίζουμε εδώ και πολλά χρόνια ότι τα μωρά που κοιμούνται μπρούμυτα κινδυνεύουν περισσότερο από το σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου και τώρα ξέρουμε το γιατί» αναφέρει με τη σειρά του ο Ρότζερ Μπάαρντ, καθηγητής Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας. “Αν το μωρό έχει την ανωμαλία και παρουσιάσει δυσκολίες στην αναπνοή του ενώ κοιμάται μπρούμυτα, το σώμα του δεν θα μπορεί να αντιδράσει φυσιολογικά. Δεν θα μπορεί να γυρίσει το κεφάλι του και η αναπνοή και ο παλμός της καρδιάς του θα κινδυνεύουν να σταματήσουν» προσθέτει.
Η ανωμαλία στην ουσία P, σύμφωνα με τη μελέτη, φάνηκε να επηρεάζεται από τη διάρκεια της κύησης και το φύλο, καθώς εμφανίζεται συχνότερα στα πρόωρα μωρά και στα αγόρια συγκριτικά με τα κορίτσια.