Με τον όρο φύσημα περιγράφονται οι ήχοι σαν σφύριγμα ή συριγμός που κάνει το αίμα όταν κινείται μέσα στην καρδιά ή γύρω από αυτή. Οι ήχοι αυτοί γίνονται αντιληπτοί με τη βοήθεια του στηθοσκοπίου.
Το φύσημα μπορεί να είναι συγγενές, δηλαδή να υπάρχει εκ γενετής, ή επίκτητο, δηλαδή να εκδηλωθεί αργότερα κατά τη διάρκεια της ζωής. Σύμφωνα με τη Mayo Clinic, το ίδιο το φύσημα δεν αποτελεί ασθένεια, ωστόσο μπορεί να αποτελεί ένδειξη για υποκείμενη καρδιακή δυσλειτουργία.
Συμπτώματα
Το “αθώο», όπως χαρακτηρίζεται το ακίνδυνο, φύσημα συνήθως δεν προκαλεί συγκεκριμένα συμπτώματα. Άλλες μορφές φυσήματος που θεωρούνται επικίνδυνες υποδεικνύουν πρόβλημα υγείας όταν συνοδεύονται από τα εξής σημάδια και συμπτώματα:
– μελάνιασμα του δέρματος, ιδίως στα χείλη και στις άκρες των δαχτύλων των χεριών
– πρήξιμο ή αιφνίδια αύξηση του βάρους,
– δύσπνοια,
– χρόνιος βήχας,
– διόγκωση συκωτιού,
– διόγκωση φλεβών στον λαιμό,
– μειωμένη όρεξη ή ελλιπής ανάπτυξη (στα παιδιά),
– έντονη εφίδρωση έπειτα από ελάχιστη καταπόνηση ή τις ώρες χαλάρωσης,
– πόνος στο στήθος,
– ζαλάδα,
– λιποθυμία.
Πότε να επισκεφτείτε γιατρό
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων το φύσημα δεν είναι επικίνδυνο, ωστόσο εάν πιστεύετε ότι εσείς ή κάποιο άλλο μέλος της οικογένειάς σας παρουσιάζει φύσημα στην καρδιά, προγραμματίστε ένα ραντεβού με τον γιατρό σας για αναλυτική εξέταση και αξιολόγηση. Η κλινική εξέταση θα υποδείξει στον γιατρό αν το φύσημα ενέχει κινδύνους ή όχι και κατ’ επέκταση αν απαιτείται κάποια θεραπεία.
Αθώο και μη φυσιολογικό φύσημα
Αθώο χαρακτηρίζεται το φύσημα που δεν συνδυάζεται με ανωμαλίες της καρδιάς. Αυτός ο τύπος φυσήματος είναι ιδιαίτερα συχνός σε νεογέννητα και μικρά παιδιά.
Το μη φυσιολογικό φύσημα θεωρείται πιο σοβαρό. Στα παιδιά προκαλείται συνήθως από συγγενείς καρδιοπάθειες, ενώ στους ενήλικες προκαλείται από διαταραχές στη λειτουργία των βαλβίδων της καρδιάς.
Το αθώο φύσημα συμβαίνει όταν το αίμα περνά μέσα από την καρδιά πιο γρήγορα από το φυσιολογικό. Αυτό συμβαίνει για παράδειγμα λόγω:
– σωματικής άσκησης,
– εγκυμοσύνης,
– πυρετού,
– αναιμίας,
– υπερθυρεοειδισμού,
– γρήγορης ανάπτυξης, όπως συμβαίνει για παράδειγμα στην εφηβεία.
Το αθώο φύσημα μπορεί να υποχωρήσει με την πάροδο των ετών ή να επιμείνει χωρίς να προκαλέσει κανένα περαιτέρω πρόβλημα.
Από την άλλη, το μη φυσιολογικό φύσημα συνδέεται με καρδιακά προβλήματα. Κοινές αιτίες του μη φυσιολογικού φυσήματος είναι:
– οι τρύπες στην καρδιά,
– ανωμαλίες στις βαλβίδες της καρδιάς,
– λοιμώξεις και παθήσεις που προκαλούν δομικές βλάβες στην καρδιά, όπως η ασβεστοποίηση των βαλβίδων, η ενδοκαρδίτιδα και ο ρευματικός πυρετός (σπάνια).