Ένα στα 200 ζευγάρια που προσπαθούν, σήμερα, να γίνουν γονείς έρχονται αντιμέτωπα με την οδυνηρή εμπειρία των συνεχόμενων αποβολών (σύνδρομο των καθ’ έξιν αποβολών).
Ένας από τους βασικούς “υπόπτους» στις περιπτώσεις αυτές είναι το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο, κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, μπορεί να “σαμποτάρει» την ομαλή έκβαση της εγκυμοσύνης. Ωστόσο, τα νέα είναι καλά, καθώς η κατάσταση μπορεί να γίνει “φιλική» προς την κύηση, μέσω ενός ειδικού, εξατομικευμένου προγράμματος διατροφής.
Τι είναι τα ΝΚ κύτταρα και ποιος ο ρόλος τους στις αποβολές
Τα ΝΚ κύτταρα, τα αρχικά των οποίων προέρχονται από τις λέξεις Natural Killer cells ή αλλιώς φυσικά φονικά κύτταρα, ουσιαστικά είναι τα κύτταρα τα οποία συμβάλλουν στην άμυνα του οργανισμού και μας βοηθούν να ανταποκριθούμε σε ιώσεις (σκοτώνοντας τους ιούς) ή και σε περιπτώσεις καρκίνου (καταστρέφοντας τα καρκινικά κύτταρα). Όταν, όμως, τα ΝΚ κύτταρα είναι αυξημένα σε αριθμό ή έχουν μεγάλη τοξικότητα, αναγνωρίζουν το έμβρυο ως ξένο σώμα και επιτίθενται σε αυτό, προκαλώντας αποβολή ή αποτρέποντας την επιτυχία μιας εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Κλινικές μελέτες έχουν καταδείξει ότι οι γυναίκες που τείνουν να αποβάλλουν, έχουν αυξημένα ΝΚ κύτταρα στη μήτρα καθώς και αυξημένα ΝΚ κύτταρα διάφορων υποκατηγοριών στο περιφερικό αίμα αλλά και αυξημένη γενικά δραστηριότητα των ΝΚ κυττάρων.
“Όλα τα παραπάνω συμβάματα έχουν συσχετιστεί με αποβολές χρωμοσωμικά φυσιολογικών εμβρύων. Σε γυναίκες με υπογονιμότητα ή και ιστορικό αποβολών μειώνοντας τον αριθμό ή την τοξικότητα των ΝΚ κυττάρων, μέσω της ανοσοτροποποιητικής διατροφής, αυξάνονται οι πιθανότητες επιτυχούς κύησης και περιορίζεται ο κίνδυνος των αποβολών σε ποσοστό της τάξης έως και 40%», αναφέρει η εξειδικευμένη κλινική διαιτολόγος Χριστίνα Μπαλαμώτη.
Οι διαθέσιμες θεραπείες
Σε περίπτωση που ύστερα από τον απαιτούμενο έλεγχο διαπιστωθεί ότι η γυναίκα που αντιμετωπίζει προβλήματα γονιμότητας φέρει αυξημένη ποσότητα των ΝΚ, υπάρχουν δύο θεραπευτικές προσεγγίσεις: η ιατρική – φαρμακευτική και η διατροφική.
Ιατρική – φαρμακευτική προσέγγιση
Είναι η ενεργός ανοσοποίηση των γυναικών με λεμφοκύτταρα πατρικής προέλευσης ή λεμφοκύτταρα από τρίτο άτομο, καθώς και η παθητική ανοσοποίηση υπό τη μορφή ενδοφλέβιας χορήγησης ανοσοσφαιρίνης G (IVIg).
Δεύτερη ιατρική θεραπεία αποτελεί η ενδοφλέβια χορήγηση γαλακτώματος λιπιδίων (π.χ. Intralipid).
Διατροφική προσέγγιση
Τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα της ενδοφλέβιας χορήγησης γαλακτωμάτων λιπών αποτέλεσαν το έναυσμα για το σχεδιασμό μιας ανοσοτροποποιητικής διατροφής που βασίζεται στα λιπαρά οξέα με σκοπό την αποφυγή των επαναλαμβανόμενων νοσηλειών αλλά και παρεμβάσεων. Κάθε ανοσοτροποποιητική διατροφή εξατομικεύεται και σχεδιάζεται με βάση τα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά και το ιατρικό ιστορικό της κάθε γυναίκας. Η χορήγηση συγκεκριμένης διατροφής σε μία ομάδα 8 γυναικών είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του ποσοστού των ΝΚ κυττάρων (κατά 40%) στο περιφερικό αίμα και τα αποτελέσματα της παρέμβασης παρουσιάστηκαν στο Διεθνές Συνέδριο Αναπαραγωγικής Ανοσολογίας στην Οξφόρδη (Balamoti et al. 2015).
Τι είναι η διατροφή της γονιμότητας (ανοσοτροποποιητική διατροφή)
Πρόκειται για ένα ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα διατροφής, το οποίο βασίζεται στη Μεσογειακή Διατροφή. Στόχος της είναι να προσδώσει στον οργανισμό της γυναίκας, μέσω της τροφής, όλα εκείνα τα απαραίτητα λίπη σε συγκεκριμένη ποσότητα και αναλογία τα οποία διαφορετικά θα έπρεπε να προσλάβει μέσω ενδοφλέβιας χορήγησης γαλακτώματος λιπιδίων, ως μία μέθοδο θεραπείας. Ουσιαστικά στη διατροφή αυτή δε συστήνεται η αυξημένη κατανάλωση λίπους, αλλά διαφοροποιείται η ποιότητα του παρεχόμενου λίπους.
Η συγκεκριμένη διατροφή ακολουθείται, με απόλυτη ακρίβεια, για χρονικό διάστημα 40 ημερών με αποτέλεσμα την πτωτική τάση στο ποσοστό και στην τοξικότητα των ΝΚ (έως και 40 %). Έχει δηλαδή, ανοσοτροποποιητική/κατασταλτική επίδραση στα ΝΚ κύτταρα και μπορεί να προταθεί ως εναλλακτικό θεραπευτικό μέσο, για αύξηση της γονιμότητας και μείωση των αποβολών.
Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται
Το εν λόγω διαιτολόγιο δίδεται σε γυναίκες με προβλήματα υπογονιμότητας (συνεχείς αποβολές και αδυναμία φυσικής ή τεχνητής γονιμοποίησης), αφού διαπιστωθεί ότι το ποσοστό των ΝΚ κυττάρων τους, είναι υψηλό και έχει αυξημένη τοξικότητα (μία εξέταση αίματος αρκεί για να διαπιστωθεί). Είναι εξατομικευμένο και βασίζεται στο προφίλ της κάθε γυναίκας, δηλαδή στα σωματομετρικά της χαρακτηριστικά (βάρος, ύψος), στην ηλικία, στις προσωπικές της ανάγκες.
Χορηγείται εφόσον γίνει στη γυναίκα δύο φορές ο έλεγχος των ΝΚ κυττάρων και διαπιστωθεί ότι είναι αυξημένα σε δύο ανεξάρτητες μετρήσεις.
Τα πλεονεκτήματα της ανοσοτροποποιητικής διατροφής
Σε αντίθεση με τα προαναφερθέντα θεραπευτικά σχήματα που εφαρμόζονται ως τώρα και βασίζονται σε ενδοφλέβιες (IVIg, Intralipid) ή υποδόριες (ανοσοποίηση με λεμφοκύτταρα) εγχύσεις με παράλληλη νοσηλεία των γυναικών, η τροποποίηση της διατροφής ως μέθοδος αντιμετώπισης:
1. Μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς να υπάρχει ανάγκη για νοσηλεία σε νοσοκομείο, τη στιγμή που οι θεραπείες που εφαρμόζονται ήδη απαιτούν επαναλαμβανόμενες νοσηλείες.
2. Δεν απαιτεί μόνιμη ιατρική παρακολούθηση.
3. Προφυλάσσει τις γυναίκες από την έκθεση σε νοσοκομειακές λοιμώξεις, καθώς δεν απαιτείται νοσηλεία.
4. Μπορεί να εφαρμοστεί και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
5. Δεν έχει τους κινδύνους και παρενέργειες των επεμβατικών θεραπειών (συμπεριλαμβανομένων των επικίνδυνων για τη ζωή παρενεργειών, όπως η σήψη ή η αυξημένη πηκτικότητα του αίματος που οφείλεται στην έγχυση γαλακτωμάτων λιπιδίων).
6. Βασίζεται κυρίως σε ένα συνδυασμό λιπαρών οξέων με την προσθήκη βιταμινών, μετάλλων και αμινοξέων που δρουν συνεργατικά για την τροποποίηση της λειτουργίας των ΝΚ κυττάρων.
7. Προάγει και εξισορροπεί το ανοσιακό σύστημα του μίκρο-περιβάλλοντος στο οποίο ανευρίσκονται τα ΝΚ κύτταρα.
8. Έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια δράσης συγκριτικά με τις άλλες γνωστές μεθόδους.
