Τα αντιοξειδωτικά αποτελούν προστάτες της υγείας μας. Βοηθούν στον καθαρισμό του οργανισμού και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Μια από τις απειλές για την υγεία του οργανισμού μας είναι οι ελεύθερες ρίζες, τις οποίες παράγει το ίδιο το σώμα μας, κυρίως κατά τη διάρκεια του μεταβολισμού. Βεβαίως, υπάρχει και η ανάλογη φυσική άμυνα, όμως έχει αποδειχθεί ότι κάποιες τροφές βοηθούν στον σκοπό αυτό, καθώς είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτικά. Πώς ακριβώς, όμως, βοηθούν τα αντιοξειδωτικά και σε ποιες τροφές μπορούμε να τα βρούμε;
Οι ελεύθερες ρίζες αποτελούν επιβλαβή μόρια, τα οποία, μέσα από μια σειρά χημικών αντιδράσεων, μπορούν να προκαλέσουν οξειδωτικό στρες στον οργανισμό, με συνέπεια την καταστροφή των μεμβρανών των κυττάρων, του μορίου DNA του κυττάρου και συνεπώς των ίδιων των κυττάρων. Με αυτόν τον τρόπο φαίνεται να συμβάλλουν στις καρδιαγγειακές παθήσεις, στον καρκίνο και σε άλλες χρόνιες ασθένειες. Οι ελεύθερες ρίζες παράγονται από τον οργανισμό μας μέσω της διαδικασίας του μεταβολισμού, ωστόσο φαίνεται να πραγματοποιείται παραγωγή μεγαλύτερων ποσοτήτων ελευθέρων ριζών σε συνθήκες έντονου άγχους, κατά τη διάρκεια του καπνίσματος, αλλά και λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της ακτινοβολίας.
Το σώμα μας διαθέτει μηχανισμούς εξουδετέρωσης των ελεύθερων ριζών, ωστόσο και οι τροφές φαίνεται ότι μπορούν να συμβάλουν σε αυτό μέσω διαφόρων συστατικών. Τα πιο γνωστά και ισχυρά αντιοξειδωτικά των τροφών περιλαμβάνουν τη βιταμίνη C, τη βιταμίνη Ε και τα καροτενοειδή, όπως το β-καροτένιο, το λυκοπένιο και τη λουτεΐνη. Άλλες αντιοξειδωτικές ουσίες είναι το σελήνιο, οι πολυφαινόλες, οι τανίνες και οι λιγνάνες.
Πού βοηθούν
Έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση αντιοξειδωτικών τροφίμων βοηθά:
Στην καθυστέρηση της γήρανσης, καταπολεμώντας τις ελεύθερες ρίζες που καταστρέφουν τις κυτταρικές μεμβράνες και τους ιστούς.
Στην προστασία της όρασης και των ματιών, καθώς αντιοξειδωτικά όπως οι βιταμίνες C, E και η β-καροτίνη αποτρέπουν τον εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας και καθυστερούν τα προβλήματα όρασης που οφείλονται στην ηλικία.
Στη θωράκιση του οργανισμού έναντι του καρκίνου, καθώς κάποια αντιοξειδωτικά μπορούν και συνδράμουν στην καταστροφή των καρκινικών κυττάρων και συμβάλλουν στην επιβράδυνση των μηχανισμών της καρκινογένεσης.
Στην πρόληψη των εγκεφαλικών και των υπόλοιπων καρδιαγγειακών παθήσεων, μέσω και πάλι της καταπολέμησης των ελεύθερων ριζών που καταστρέφουν τα αγγεία.
Στην πρόληψη της άνοιας και παθήσεων όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, καθώς προστατεύει από το οξειδωτικό στρες, που παίζει σημαντικό ρόλο στη δημιουργία νευροεκφυλιστικών παθήσεων
Τα “σωστά» τρόφιμα
Τα φρούτα, τα λαχανικά, τα προϊόντα ολικής αλέσεως, οι καρποί με κέλυφος, οι σπόροι, τα βότανα και τα μπαχαρικά, το πράσινο τσάι, η μαύρη σοκολάτα, το κόκκινο κρασί και το ελαιόλαδο είναι τα τρόφιμα με τις μεγαλύτερες περιεκτικότητες σε αντιοξειδωτικά.
Φρούτα και λαχανικά:
Πολλές φορές τα αντιοξειδωτικά προσδίδουν στα φρούτα και στα λαχανικά χαρακτηριστικά χρώματα (κόκκινο, κίτρινο, πορτοκαλί, πράσινο και μοβ). Επιλέξτε φρούτα και λαχανικά με κόκκινο χρώμα, όπως ντομάτες, κεράσια, φράουλες, μήλα, για να προσλάβετε λυκοπένιο, καθώς και πολυφαινόλες. Εκείνα με κίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα, όπως πιπεριές, βερίκοκα, πορτοκάλια, θα σας δώσουν μεγάλες ποσότητες από καροτενοειδή. Τα φρούτα και τα λαχανικά με πράσινο χρώμα, όπως το μπρόκολο, τα ακτινίδια, το σταφύλι και το αβοκάντο, παρέχουν μεγάλες ποσότητες χλωροφύλλης και πολυφαινολών. Και, τέλος, εκείνα με μπλε ή μοβ χρώμα, όπως τα μούρα, τα μοβ σταφύλια και τα δαμάσκηνα, είναι πλούσια σε ανθοκυανίνες. Επιλέγοντας φρούτα και λαχανικά με ποικιλία χρωμάτων μπορούμε να εξασφαλίσουμε την πρόσληψη διαφόρων αντιοξειδωτικών. Προσθέστε μούρα σε βρώμη ή δημητριακά στο πρωινό, φέτες ντομάτας σε ένα σάντουιτς στο μεσημεριανό γεύμα, φρέσκα δαμάσκηνα σαν σνακ ή μερικά καρότα και μπρόκολο στα γεύματά σας για να πετύχετε μια ημέρα πλούσια σε αντιοξειδωτικά.
Προϊόντα ολικής άλεσης, Πράσινο τσάι, Μαύρη σοκολάτα, Κόκκινο κρασί, Ελαιόλαδο, Ξηροί καρποί και σπόροι, Βότανα και μπαχαρικά
*Η Πολυξένη Κουτκιά – Μυλωνάκη
είναι Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος, Διευθύντρια του Τμήματος Κλινικής Διαιτολογίας του Ομίλου ΥΓΕΙΑ
hygeia.gr
