Η ασφάλεια των τροφίμων αποτελεί βασικό πυλώνα της προστασίας της δημόσιας υγείας, καθώς οποιαδήποτε απόκλιση από τα πρότυπα ασφάλειας μπορεί να προκαλέσει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των καταναλωτών.
Ένα πρόσφατο περιστατικό που ανέδειξε τη σημασία της τήρησης αυτών των προτύπων αφορά την ανάκληση προϊόντων ζωμών κοτόπουλου και λαχανικών καθώς και αφυδατωμένων σούπας σε σκόνη της εταιρείας Calnort, τα οποία εντοπίστηκαν να περιέχουν μη δηλωμένο σέλινο.
Η ειδοποίηση για το πρόβλημα έγινε μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF), ενεργοποιώντας άμεσα διαδικασίες ανάκλησης σε συνολικά 14 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Το Χρονικό της Ανάκλησης
Η υπόθεση ξεκίνησε όταν η εταιρεία Calnort, με έδρα την Ισπανία, διενήργησε αυτοέλεγχο στις πρώτες ύλες που χρησιμοποιεί για την παραγωγή των προϊόντων της.
Συγκεκριμένα, σε ανάλυση DNA που πραγματοποιήθηκε σε παρτίδα από «φύλλα μαϊντανού selecta», εντοπίστηκε θετικό αποτέλεσμα για DNA του φυτού Apium graveolens, το οποίο αντιστοιχεί στο σέλινο.
Η παρουσία σέλινου στα προϊόντα θεωρείται σοβαρό ζήτημα ασφάλειας τροφίμων, καθώς το σέλινο περιλαμβάνεται στη λίστα των κύριων αλλεργιογόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία υποχρεωτικά πρέπει να δηλώνονται στη συσκευασία των τροφίμων.
Η εταιρεία Calnort, μόλις διαπιστώθηκε η παρουσία σέλινου, ειδοποίησε τις αρμόδιες αρχές και ενεργοποιήθηκε το σύστημα RASFF. Το RASFF ενημέρωσε συνολικά 14 χώρες που είχαν λάβει ή διακινήσει τα συγκεκριμένα προϊόντα, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται:
Ελλάδα, Γερμανία, Πορτογαλία, Ισπανία, Σουηδία, Γαλλία, Ολλανδία, Μπαχρέιν, Κούβα, Αίγυπτος, Εσθονία, Γουινέα, Ιράκ, Σουρινάμ
Τα Προϊόντα που Ανακλήθηκαν
Τα προϊόντα που εντοπίστηκαν να περιέχουν αδήλωτο σέλινο ανήκουν σε διαφορετικές κατηγορίες ζωμών και σούπας, συγκεκριμένα:
Ζωμός Κοτόπουλου 24 ταμπλέτες ALIPENDE
Αριθμός παρτίδας: 250652
Ημερομηνία λήξης: 05/09/2027
Ζωμός Λαχανικών 12 ταμπλέτες ALIPENDE
Αριθμός παρτίδας: 250642
Ημερομηνία λήξης: 04/09/2027
Ζωμός Κοτόπουλου 12 ταμπλέτες CONSEMUR
Αριθμός παρτίδας: 250646
Ημερομηνία λήξης: 04/09/2027
Ζωμός Κοτόπουλου 12 ταμπλέτες CONSUM
Αριθμοί παρτίδας: 250482 και 250492
Ημερομηνίες λήξης: 19/08/2027 και 20/08/2027
Ζωμός Κοτόπουλου 24 ταμπλέτες COVIRAN
Αριθμοί παρτίδας: 250573 και 250502
Ημερομηνίες λήξης: 28/08/2027 και 21/08/2027
Ζωμός Λαχανικών 24 ταμπλέτες COVIRAN
Αριθμός παρτίδας: 250505
Ημερομηνία λήξης: 21/08/2027
Σούπα με χυλοπίτες EROSKI
Αριθμοί παρτίδας: 2504310 και 250484
Ημερομηνίες λήξης: 14/08/2027 και 19/08/2027
Ο Κίνδυνος από το Αλλεργιογόνο Σέλινο
Το σέλινο αποτελεί κοινό αλλεργιογόνο και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις σε ευαίσθητα άτομα.
Η πιο συνηθισμένη μορφή αλλεργίας στο σέλινο είναι το σύνδρομο τροφικής γύρης (Oral Allergy Syndrome), το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα όπως:
Φαγούρα στο στόμα, στα χείλη και στον λαιμό
Οίδημα στα χείλη, στη γλώσσα ή στο πρόσωπο
Αναπνευστική δυσχέρεια
Αναφυλαξία (σε σοβαρές περιπτώσεις)
Το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά σε πρωτεΐνες του σέλινου που είναι παρόμοιες με εκείνες που βρίσκονται στη γύρη, προκαλώντας τη συγκεκριμένη αντίδραση.
Το γεγονός ότι η εταιρεία Calnort δεν χρησιμοποιεί σέλινο ως πρώτη ύλη και εντούτοις ανιχνεύθηκε DNA σέλινου υποδηλώνει πιθανή επιμόλυνση στη γραμμή παραγωγής ή στις πρώτες ύλες.
Η Αντίδραση της Εταιρείας και των Αρχών
Τα προϊόντα είναι προέλευσης Ισπανίας και η ανάκληση είναι αποτέλεσμα αυτοελέγχου της ίδιας της εταιρείας. «Με λύπη μας επιβεβαιώνουμε αυτή τη στιγμή ότι αντιμετωπίζουμε μια επισιτιστική κρίση.
Ο συναγερμός ενεργοποιήθηκε όταν, μετά από ανάλυση DNA της πρώτης ύλης «φύλλα μαϊντανού selecta» λάβαμε θετικό αποτέλεσμα για DNA από το Apium graveolens (σέλινο), το οποίο θεωρείται αλλεργιογόνο» αναφέρει η ανακοίνωση της εταιρείας η οποία τονίζει πως δεν διαχειρίζεται σέλινο ως πρώτη ύλη και γι αυτό πρέπει η κατάσταση να αντιμετωπιστεί ως έκτακτο εξαιρετικό γεγονός.
Ωστόσο διευκρινίζει πως το περιστατικό επηρεάζει μόνο τους αλλεργικούς στο σέλινο, καταναλωτές. Παράλληλα, οι εθνικές αρχές που συμμετέχουν στο RASFF εξέδωσαν προειδοποιήσεις και ανακοινώσεις προς τους καταναλωτές, ενώ καλούν όσους έχουν προμηθευτεί τα προϊόντα να τα επιστρέψουν στο σημείο αγοράς.
Η Σημασία της Ορθής Σήμανσης
Η λανθασμένη επισήμανση τροφίμων και η παρουσία αδήλωτων αλλεργιογόνων παραμένουν βασικά προβλήματα στη βιομηχανία τροφίμων.
Σύμφωνα με στοιχεία του RASFF, οι ανακλήσεις τροφίμων που σχετίζονται με σφάλματα επισήμανσης ή αδήλωτα αλλεργιογόνα είναι από τις συχνότερες αιτίες ανάκλησης στην Ευρώπη. Η περίπτωση της Calnort υπογραμμίζει τη σημασία της τήρησης αυστηρών πρωτοκόλλων ασφάλειας τροφίμων, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τον έλεγχο πρώτων υλών και τις διαδικασίες σήμανσης.
Το περιστατικό με την Calnort αποτελεί μία ακόμη υπενθύμιση της σημασίας της ορθής επισήμανσης και της διασφάλισης της ποιότητας των τροφίμων.
Παρότι η αλλεργία στο σέλινο αφορά περιορισμένο ποσοστό του πληθυσμού, οι επιπτώσεις σε ευαίσθητα άτομα μπορεί να είναι σοβαρές. Η άμεση ενεργοποίηση του RASFF και η ταχεία αντίδραση της εταιρείας και των αρχών δείχνουν πως το σύστημα διαχείρισης κινδύνου λειτουργεί αποτελεσματικά, προστατεύοντας την υγεία των καταναλωτών.
Πηγή: Cibum