Η είδηση για τη μόλυνση σοκολάτας με έντομα, η οποία γνωστοποιήθηκε μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ταχείας Ειδοποίησης για τα Τρόφιμα (RASFF), έχει προκαλέσει ανησυχία τόσο στους καταναλωτές όσο και στις υγειονομικές αρχές.
Η ενημέρωση, που αρχικά καταχωρήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου, ανανεώθηκε πρόσφατα για να συμπεριλάβει την Ελλάδα ως χώρα διανομής, γεγονός που υποχρεώνει τις ελληνικές αρχές να προχωρήσουν σε ελέγχους και παρακολούθηση του ζητήματος.
Η συγκεκριμένη περίπτωση αφορά τη σοκολάτα Tavoletta di cioccolato Gianduja της ιταλικής εταιρείας La Perla Cioccolato Torino, και ενώ η κατηγορία κινδύνου έχει χαρακτηριστεί ως «Όχι σοβαρό», η ανησυχία για τη μόλυνση τροφίμων από έντομα παραμένει υπαρκτή και σημαντική.
Λεπτομέρειες της υπόθεσης
Η ειδοποίηση στο RASFF αφορά τη μόλυνση της σοκολάτας με έντομα, γεγονός που εντοπίστηκε μετά από ελέγχους σε διάφορες χώρες.
Το προϊόν διανέμεται, εκτός από την Ελλάδα, σε χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, ο Καναδάς, η Βοσνία, ο Άγιος Μαρίνος, η Σιγκαπούρη και το Βατικανό. Η έκταση της διανομής δείχνει ότι το πρόβλημα δεν είναι μεμονωμένο αλλά αφορά διεθνές ζήτημα εφοδιαστικής αλυσίδας.
Η σοκολάτα Tavoletta di cioccolato Gianduja ανήκει στην κατηγορία premium προϊόντων, γεγονός που κάνει το περιστατικό ακόμα πιο ανησυχητικό, καθώς τα προϊόντα αυτής της κατηγορίας υποτίθεται ότι πληρούν αυστηρότερα κριτήρια ποιότητας και ελέγχου.
Παρόλα αυτά, η μόλυνση από έντομα μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε στάδιο της παραγωγής και αποθήκευσης, από τη συγκομιδή του κακάο μέχρι τη συσκευασία και τη μεταφορά.
Προηγούμενα περιστατικά μόλυνσης σοκολάτας από έντομα
Το συγκεκριμένο περιστατικό δεν είναι μεμονωμένο, καθώς έχουν καταγραφεί και στο παρελθόν προβλήματα με τη μόλυνση σοκολάτας από έντομα.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της ανάκλησης σοκολάτας από τα Lidl Ελλάς λόγω παρουσίας προνυμφών εντόμων, γεγονός που προκάλεσε αντιδράσεις από τους καταναλωτές.
Οι καταγγελίες για μόλυνση σοκολάτας με έντομα αφορούν κυρίως την παρουσία παρασίτων όπως:
Αφίδες (Aphididae), Μύγες (Miridae), Ψώρες (Coccidae)
Αυτά τα έντομα προσβάλλουν τους καρπούς του κακάο κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής τους στο χωράφι, αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα συνήθως προκύπτει κατά τη μεταφορά και αποθήκευση του προϊόντος.
Κακές συνθήκες υγιεινής, ακατάλληλη συσκευασία και ελλιπής έλεγχος στις αποθήκες μπορούν να δημιουργήσουν το ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη εντόμων και την επιμόλυνση του τελικού προϊόντος.
Γιατί η σοκολάτα είναι ευάλωτη σε μόλυνση από έντομα
Η σοκολάτα, λόγω της σύνθεσής της και της περιεκτικότητάς της σε λίπη, ζάχαρη και ξηρούς καρπούς, αποτελεί ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη εντόμων.
Οι σοκολάτες που περιέχουν γάλα, ξηρούς καρπούς, αποξηραμένα φρούτα ή γκοφρέτα είναι πιο επιρρεπείς σε μόλυνση, καθώς αυτά τα συστατικά αποτελούν πηγή τροφής για έντομα και προνύμφες.
Παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα μόλυνσης περιλαμβάνουν:
Κακές συνθήκες αποθήκευσης (υψηλή υγρασία, ζέστη)
Ανεπαρκής συσκευασία (μη αεροστεγής)
Κακή υγιεινή στους χώρους παραγωγής και αποθήκευσης
Ανεπαρκείς έλεγχοι κατά τη μεταφορά και διανομή
Η διατήρηση σταθερής θερμοκρασίας και η αποθήκευση σε ελεγχόμενες συνθήκες μπορούν να μειώσουν δραστικά τον κίνδυνο επιμόλυνσης.
Αντίδραση των αρχών και συστάσεις
Η Ελλάδα, ως χώρα διανομής του προϊόντος, καλείται να εφαρμόσει ελέγχους και μέτρα παρακολούθησης, σύμφωνα με τη σύσταση του RASFF (Flaffed for Follow-Up). Οι έλεγχοι αυτοί περιλαμβάνουν:
Ανάκληση προϊόντων από την αγορά
Δειγματοληπτικούς ελέγχους στα προϊόντα που βρίσκονται στην εφοδιαστική αλυσίδα
Επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση μη τήρησης κανόνων υγιεινής
Ανακοίνωση προς τους καταναλωτές για αποφυγή κατανάλωσης του προϊόντος
Οι ελληνικές αρχές τροφίμων (ΕΦΕΤ) αναμένεται να δώσουν στη δημοσιότητα σχετική ανακοίνωση, ώστε να ενημερώσουν το καταναλωτικό κοινό και να προφυλάξουν τη δημόσια υγεία.
Η ευθύνη των παραγωγών και των προμηθευτών
Η πρόληψη τέτοιων περιστατικών στηρίζεται στη σωστή εφαρμογή των προτύπων HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points), τα οποία αφορούν την ανάλυση κινδύνων και τον έλεγχο κρίσιμων σημείων κατά την παραγωγή τροφίμων.
Οι παραγωγοί πρέπει να διασφαλίσουν ότι η σοκολάτα συσκευάζεται σε αεροστεγείς συνθήκες και αποθηκεύεται σε περιβάλλον χωρίς υγρασία και προσβολή από παράσιτα.
Η συνεργασία με ελεγκτικούς φορείς και η συνεχής παρακολούθηση των προϊόντων που κυκλοφορούν στην αγορά αποτελούν κλειδί για την αποφυγή τέτοιων συμβάντων.
Το περιστατικό μόλυνσης της σοκολάτας Tavoletta di cioccolato Gianduja υπογραμμίζει την ανάγκη για αυστηρότερους ελέγχους και καλύτερη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας τροφίμων.
Αν και ο κίνδυνος έχει χαρακτηριστεί ως «μη σοβαρός», η παρουσία εντόμων σε τρόφιμα εγείρει ερωτήματα για την ασφάλεια και την ποιότητα των προϊόντων που φτάνουν στους καταναλωτές.
Προτάσεις
Βελτίωση των διαδικασιών ποιοτικού ελέγχου
Τακτική αναθεώρηση των προδιαγραφών συσκευασίας
Συστηματική παρακολούθηση της εφοδιαστικής αλυσίδας
Ενημέρωση και εκπαίδευση προσωπικού σε θέματα ασφάλειας τροφίμων
Η προάσπιση της ασφάλειας τροφίμων και η προστασία των καταναλωτών πρέπει να παραμείνουν προτεραιότητα για τη βιομηχανία τροφίμων και τις ελεγκτικές αρχές.
