Η γιορτή του Αγίου Γεωργίου είναι μια από τις πιο αγαπητές και δημοφιλείς εορτές της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία όμως συχνά προκαλεί σύγχυση στους πιστούς, καθώς δεν εορτάζεται πάντα την ίδια ημερομηνία.
Κανονικά, η γιορτή του Αγίου Γεωργίου είναι στις 23 Απριλίου. Ωστόσο, επειδή τα τροπάρια που ψάλλονται την ημέρα εκείνη περιλαμβάνουν αναστάσιμα λόγια, η Εκκλησία δεν επιτρέπει τον εορτασμό πριν από το Πάσχα.
Αυτό σημαίνει ότι αν η 23η Απριλίου πέσει πριν από την Κυριακή του Πάσχα, η γιορτή μεταφέρεται για τη Δευτέρα του Πάσχα.
Αυτό το γεγονός οδηγεί συχνά σε σύγχυση, αφού πολλοί πιστοί έχουν συνηθίσει να εορτάζουν τον Άγιο Γεώργιο την επομένη του Πάσχα, ακόμη κι αν η επίσημη ημερομηνία είναι διαφορετική.
Ενδεικτικά, το 2024 το Πάσχα έπεσε στις 5 Μαΐου, οπότε η γιορτή του Αγίου Γεωργίου μεταφέρθηκε στις 6 Μαΐου (Δευτέρα του Πάσχα). Όμως, το 2025 το Πάσχα πέφτει στις 20 Απριλίου, οπότε η γιορτή θα πραγματοποιηθεί κανονικά στις 23 Απριλίου, που πέφτει Τετάρτη της Διακαινησίμου Εβδομάδας.
Αυτό το “μπέρδεμα” σχετικά με το πότε εορτάζεται ο Άγιος Γεώργιος εξηγείται από την εκκλησιαστική παράδοση, που επιμένει ο εορτασμός να γίνεται πάντα μετά την Ανάσταση του Χριστού, ώστε τα τροπάρια της γιορτής να συμβαδίζουν με το αναστάσιμο πνεύμα της περιόδου.
Η σημασία της εορτής του Αγίου Γεωργίου
Η εορτή του Αγίου Γεωργίου δεν είναι απλώς μια θρησκευτική ημέρα· έχει βαθιές ρίζες στην ελληνική παράδοση και τον λαϊκό πολιτισμό. Ο Άγιος Γεώργιος τιμάται ως προστάτης των γεωργών, των κτηνοτρόφων και των στρατιωτών.
Οι εορτασμοί της ημέρας περιλαμβάνουν λειτουργίες σε εκκλησίες αφιερωμένες στον Άγιο, λιτανείες και αγιασμούς στα χωράφια, καθώς ο Άγιος θεωρείται προστάτης της γης και των καλλιεργειών.
Οι παραδόσεις που συνοδεύουν τη γιορτή είναι πλούσιες και ιδιαίτερες, καθώς σε πολλές περιοχές της Ελλάδας πραγματοποιούνται λαϊκά δρώμενα με έντονο το στοιχείο της αγροτικής ζωής.
Χαρακτηριστικά είναι τα έθιμα που συνδέονται με την ευλογία των ζώων και της σοδειάς, αλλά και οι χοροί και τα πανηγύρια που ακολουθούν τη θεία λειτουργία.
Η δρακοκτονία του Αγίου ΓεωργίουΑναπόσπαστο κομμάτι του βίου του Αγίου Γεωργίου είναι ο θρύλος της δρακοκτονίας, ένα από τα πιο γνωστά και αγαπημένα χριστιανικά θαύματα.
Σύμφωνα με την παράδοση, στην Κυρήνη της Λιβύης υπήρχε ένας φοβερός δράκος που παραφύλαγε σε μια λίμνη, εμποδίζοντας την υδροδότηση της περιοχής και σκορπώντας τον τρόμο στους κατοίκους.
Για να κατευνάσουν το θηρίο, οι κάτοικοι του προσέφεραν ως τροφή ένα παιδί κάθε μέρα, που επιλεγόταν τυχαία μέσω κλήρου.
Μια μέρα, η κλήρωση ανέδειξε ως θύμα την κόρη του τοπικού άρχοντα. Οι κάτοικοι ήταν απαρηγόρητοι, αλλά ο άρχοντας αποφάσισε να τη στείλει στη λίμνη, πιστός στο έθιμο.
Την ώρα που ο δράκος ετοιμαζόταν να κατασπαράξει την κόρη του άρχοντα, εμφανίστηκε ο Άγιος Γεώργιος, πάνω στο λευκό άλογό του, κρατώντας στο χέρι του δόρυ.
Με θάρρος και πίστη, ο Άγιος επιτέθηκε στο θηρίο και μετά από σκληρή μάχη το σκότωσε. Οι κάτοικοι, εντυπωσιασμένοι από το θαύμα, ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό και βαπτίστηκαν.
Η εικόνα του Αγίου Γεωργίου καβάλα στο άλογο, τη στιγμή που σκοτώνει τον δράκο, αποτελεί σύμβολο νίκης του καλού ενάντια στο κακό και αποτυπώνεται σε πλήθος βυζαντινών και μεταβυζαντινών αγιογραφιών.
Η δρακοκτονία είναι ένα διαχρονικό σύμβολο σωτηρίας και πίστης, και αντικατοπτρίζει την πάλη του φωτός απέναντι στο σκοτάδι.
Τα τροπάρια και ο εκκλησιαστικός εορτασμός
Η εορτή του Αγίου Γεωργίου περιλαμβάνει ιδιαίτερα τροπάρια και ύμνους που συνδέονται με την Ανάσταση του Χριστού.
Αυτός είναι και ο λόγος που η Εκκλησία δεν επιτρέπει τον εορτασμό της μνήμης του πριν από το Πάσχα, καθώς τα τροπάρια περιέχουν αναστάσιμα λόγια που υμνούν τη νίκη της ζωής επί του θανάτου.
Ένα από τα πιο γνωστά τροπάρια του Αγίου Γεωργίου είναι το εξής:
“Ως των αιχμαλώτων ελευθερωτής και των πτωχών υπερασπιστής,
ασθενούντων ιατρός, βασιλέων υπέρμαχος, τροπαιοφόρε μεγαλομάρτυς Γεώργιε, πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.” Η επίδραση του Αγίου Γεωργίου στη λαϊκή παράδοσηΟ Άγιος Γεώργιος συνδέεται στενά με την αγροτική ζωή και την ελληνική ύπαιθρο. Πολλοί γεωργοί και κτηνοτρόφοι θεωρούν τον Άγιο ως προστάτη της σοδειάς και των κοπαδιών τους.
Η ημέρα της εορτής του θεωρείται ευνοϊκή για τη σπορά και τη βλάστηση, γι’ αυτό σε πολλές περιοχές γίνονται αγιασμοί στα χωράφια και στις στάνες.
Επιπλέον, ο Άγιος Γεώργιος τιμάται και από τους στρατιώτες, καθώς θεωρείται ο κατεξοχήν πολεμιστής άγιος.
Οι εικόνες του Αγίου που φέρει δόρυ και ασπίδα, καβάλα στο άλογο, είναι σύμβολα θάρρους και νίκης, γεγονός που εξηγεί την ειδική θέση του στις στρατιωτικές μονάδες και τους εθνικούς εορτασμούς.
Το 2025, η γιορτή του Αγίου Γεωργίου θα γιορταστεί στις 23 Απριλίου, ημέρα Τετάρτη, χωρίς να υπάρχει η ανάγκη μεταφοράς της λόγω Πάσχα.
Η πίστη στον Άγιο Γεώργιο παραμένει ζωντανή, αποτελώντας σύμβολο θάρρους, ελπίδας και νίκης του καλού απέναντι στο κακό.
