Οι εμβοές (βουητό) των αυτιών είναι ένα υποκειμενικό σύμπτωμα ήχων στα αυτιά, χωρίς να υπάρχει εξωτερικό ερέθισμα ήχου. Οι ασθενείς περιγράφουν τις εμβοές ως σφύριγμα ή θρόισμα στα αυτιά τους. Όπως ο πυρετός ή ο πονοκέφαλος συνοδεύει πολλές διαφορετικές ασθένειες, έτσι και οι εμβοές είναι ένα συχνό σύμπτωμα πολλών προβλημάτων, είτε σωματικών είτε ψυχολογικών.
Πού οφείλονται οι εμβοές
Τα αίτια που προκαλούν εμβοές μπορεί να είναι περιβαλλοντικά, διαιτητικά, αλλά και αποτέλεσμα κατάχρησης φαρμάκων. Μπορεί ακόμη να οφείλονται σε παθήσεις των αυτιών ή να είναι αποτέλεσμα αναιμίας ή υπέρτασης. Ένα σημαντικό αίτιό τους αποτελεί η επανειλημμένη έκθεση σε δυνατούς ήχους. Ήχοι έντασης πάνω από 80-90 dB για 6 τουλάχιστον ώρες την ημέρα θεωρούνται επιβλαβείς για την ακουστική λειτουργία και μπορεί να προκαλέσουν εμβοές και βαρηκοΐα.Ενδέχεται ακόμα να οφείλονται σε μεταβολικά προβλήματα πχ παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα. Τέλος υπάρχουν και οι ψυχογενείς ή ιδιοπαθείς εμβοές , που είναι πιο συνηθισμένες σε γυναίκες μετά τα 30 έτη.Η Ωτορινολαρυγγολογική διερεύνηση είναι απαραίτητη για να αποκλειστούν ή να αντιμετωπιστούν οργανικές παθήσεις των αυτιών που μπορεί να προκαλούν εμβοές.
Πότε μπορεί να είναι επικίνδυνες
Οι εμβοές σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να αποτελούν σύμπτωμα μιας χωροκατακτητικής εξεργασίας στον ακουστικό εγκέφαλο(ακουστικό νεύρο) που λέγεται ακουστικό νευρίνωμα. Για αυτό το λόγο , ειδικά αν συνοδεύονται από μειωμένη μονόπλευρη ακοή ή και ίλιγγο, είναι απαραίτητο να υποβάλλεται ο ασθενής σε ΜαγνητικήΤομογραφία Λιθοειδών. Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να οφείλονται σε αγγειακό όγκο του έσω ακουστικού πόρου, οπότε χρήσιμη είναι η διερεύνηση με Μαγνητική Αγγειογραφία εγκεφάλου.Σε ποια ηλικία είναι πιο συχνές
Στους ηλικιωμένους λόγβ των αγγειακών ισχαιμικών αλλοιώσεων και της πτώσης της ακοής στις υψηλές συχνότητες (πρεσβυακουσία) είναι αρκετά συνηθισμένο φαινόμενο. Μάλιστα πολλές φορές η εφαρμογή ενός ακουστικού βαρηκοΐας ενδέχεται να βελτιώσει σημαντικά και τα βουητά που οφείλονται σε πτώση της ακοής.Επίσης , μπορεί να εμφανιστούν σε νέες γυναίκες ηλικίας περίπου 30 ετών, χωρίς να ανευρίσκεται κάποιο συγκεκριμένο άιτιο για την εμφάνισή τους . Στην περίπτωση αυτή μιλάμε για ιδιοπαθείς εμβοές.
Οι σωστοί τρόποι διάγνωσης
Οι απαραίτητες εξετάσεις σε ασθενή με εμβοές, είναι οι εξής:1) Πλήρης ΩΡΛ κλινική εξέταση: περιλαμβάνει ωτοσκόπηση, πρόσθια ρινοσκόπηση, έλεγχο φάρυγγα, λάρυγγα και ψηλάφηση τραχήλου για αναζήτηση πιθανών αίτιων των εμβοών.
2) Ακοόγραμμα, με το οποίο ελέγχουμε την ακοή και προσδιορίζουμε την ένταση και τη συχνότητα των εμβοών. Είναι απαραίτητο να γίνει σε περίπτωση που εφαρμοστεί θεραπευτικά η ηχοκάλυψη (masking), γιατί μ’ αυτό τον τρόπο προσδιορίζουμε πόση ηχητική ενέργεια απαιτείται, προκειμένου να καλυφθούν οι εμβοές.
3) Τυμπανομετρία, προσδιορισμός ηχητικών αντανακλαστικών. Μ´ αυτές τις εξετάσεις προσδιορίζουμε την κατάσταση του μέσου ωτός (του τμήματος του αυτιού, που βρίσκεται πίσω από το τύμπανο και πριν από τον κοχλία) και σε περίπτωση που βρούμε κάποια παθολογία, μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε.
4) Ωτοακουστικές εκπομπές. Με την εξέταση αυτή βλέπουμε τη λειτουργία των έξω τριχωτών κυττάρων του κοχλία του αυτιού.
5) Ακουστικά προκλητά δυναμικά εγκεφαλικού στελέχους. Δίνοντας κάποιους συγκεκριμένους ήχους και μελετώντας τα ηλεκτρικά (ακουστικά) δυναμικά που παράγονται, μπορούμε να πάρουμε πληροφορίες για το ακουστικό και το αιθουσαίο νεύρο καθώς και για το εγκεφαλικό στέλεχος.
6) Εργαστηριακά: Γενική αίματος, Γενική Ούρων, URE, GLU, ΤΚΕ, CRP, SGOT, SGPT, Χοληστερόλη
7) Αξονική Τομογραφία Εγκεφάλου και έσω ωτός (CAT): Γίνεται μόνο εάν οι εμβοές επιμένουν πάνω από 1 μήνα.
8) Υπερηχογραφική αρτηριογραφία καρωτίδων (Triplex).
9) Ψηφιακή Aγγειογραφία Εγκεφάλου (Γίνεται μόνο σε σπάνιες ειδικές περιπτώσεις)
10) Πλήρης έλεγχος της λειτουργίας του Θυρεοειδούς αδένα: Θυρορμόνες(Τ3-Τ4) στο αίμα και Υπερηχογράφημα Θυρεοειδούς.
Πώς μπορούν να προληφθούν οι εμβοές
Οι εμβοές μόνες τους ή μαζί με βαρηκοΐα μπορεί να αποτελέσουν μόνιμες καταστάσεις. Επειδή πολλές φορές σημαντικό αίτιό τους αποτελεί η επανειλημμένη έκθεση σε δυνατούς ήχους. Ήχοι έντασης πάνω από 80-90 dB για 6 τουλάχιστον ώρες την ημέρα , πρέπει να προλαμβάνεται η χρόνια έκθεση σε υψηλούς θορύβους.Έτσι, συστήνεται η εφαρμογή ωτοασπίδων και ειδικών καψών σε εργαζόμενους σε χώρους με υψηλό θόρυβο. Η ωτοτοξικότητα είναι ένα άλλο αίτιο των εμβοών. Φάρμακα που ενέχουν αυτό τον κίνδυνο, θα πρέπει να αποφεύγονται και σε περιπτώσεις που είναι απαραίτητα, θα πρέπει ο ασθενής να παρακολουθείται στενά. Εάν υπάρχει κερί ή ξένο σώμα που προκαλεί εμβοές, πρέπει να αφαιρεθεί. Άγχος, αλκοόλ, σοκολάτα, ή καφεΐνη (τσάι, κόκα κόλα, μεντα κ.λπ.), μπορεί να αυξήσει τις εμβοές.
Η θεραπεία
Δυστυχώς υπάρχει ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό πασχόντων από εμβοές, που δεν αποδίδει κανενός είδους θεραπεία. Σε κάθε περίπτωση, η διερεύνηση των ακριβών αιτίων είναι απαραίτητη για την επιλογή της κατάλληλης θεραπευτικής μεθόδου. Τελευταίες κλινικές μελέτες έχουν καταδείξει την αποτελεσματικότητα των σκευασμάτων που περιέχουν αγγειοβελτιωτικές ουσίες, συμπλέγματα Βιταμίνης Β, Gingo Βiloba και διάφορα ιχνοστοιχεία όπως Μαγνήσιο ή Ψευδάργυρο. Aυτά επιδρώντας στο μικροαγγειακό σύστημα του έσω ωτός και του λαβυρίνθου , βελτιώνουν τόσο τις εμβοές, όσο και τους ιλίγγους, που οφείλονται πιο πολύ σε αγγειακά και μικροαγγειακά αίτια. Σε πιο επίμονες περιπτώσεις έχει ένδειξη η εφαρμογή ειδικών ακουστικών σκευασμάτων, που τοποθετούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα στα αυτιά και παράγοντας ειδικής συχνότητας ήχους “επανεκπαιδεύουν¨ τον εγκέφαλο και μετά από διάστημα ολίγων μηνών ο ασθενής σταματάει να ακούει τα βουητά.Ευχαριστούμε πολύ τον Δρ. Ηλία Φωτόπουλο, Χειρουργό Ωτορινολαρυγγολόγο, Διδάκτωρα Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
