Αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί είναι τόσο σημαντικό να ακολουθείτε μια ισορροπημένη διατροφή;
Μια απλή εξήγηση είναι ότι τα διάφορα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός σας, οι θεμέλιοι λίθοι της καλής υγείας, προέρχονται από ευρύ φάσμα τροφών, ακόμη κι αν μιλάμε για συστατικά που ανήκουν στην ίδια “οικογένεια». Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το σύμπλεγμα των βιταμινών Β, οι οποίες παίζουν ρόλο-κλειδί στη λειτουργία των κυττάρων, στον μεταβολισμό, στο νευρικό σύστημα και όχι μόνο.
Αρχικά, δεν κάνουν όλες οι βιταμίνες Β την ίδια “δουλειά» στο σώμα. Από την άλλη, καθεμιά από αυτές μπορεί να βρίσκεται σε διαφορετικές τροφές. Βιταμίνη Β12, για παράδειγμα, λαμβάνετε αποκλειστικά από τροφές ζωικής προέλευσης, ενώ βιταμίνη Β9 θα βρείτε σε προϊόντα φυτικής προέλευσης, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά.
Μια ανεπάρκεια ή έλλειψη σε οποιαδήποτε από τις βιταμίνες Β μπορεί να οδηγήσει σε δυσάρεστα συμπτώματα και προβλήματα υγείας.
Αυξημένες ανάγκες σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β παρουσιάζουν οι ηλικιωμένοι και οι έγκυοι, άτομα που πάσχουν από νόσο του Crohn ή κοιλιοκάκη λόγω δυσαπορρόφησης, καθώς και όσοι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε ποια συμπτώματα εκδηλώνονται σε περίπτωση έλλειψης βασικών βιταμινών του συμπλέγματος Β.
Βιταμίνη Β12
Η βιταμίνη Β12 (κοβαλαμίνη) εμπλέκεται στη λειτουργία του νευρικού συστήματος, καθώς και στην ανάπτυξη και στη δημιουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Βρίσκεται αποκλειστικά σε προϊόντα ζωικής προέλευσης, όπως το κρέας και τα γαλακτοκομικά, επομένως η έλλειψή της είναι πιο συνηθισμένη σε όσους ακολουθούν αυστηρά χορτοφαγική (vegan) διατροφή.
Η έλλειψη της βιταμίνης Β12 μπορεί να οδηγήσει στην αναιμία ή στην πνευματική σύγχυση, ιδίως στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Τα συνηθέστερα συμπτώματα που προκαλεί είναι τα εξής:
- Μούδιασμα στα χέρια και τα πόδια
- Αδυναμία και κόπωση
- Ευερεθιστότητα ή κατάθλιψη
Βιταμίνη Β6
Η βιταμίνη Β6 (πυριδοξίνη) βοηθά το σώμα να μετατρέψει τις τροφές σε ενέργεια. Συμβάλλει επίσης στην προστασία από τις λοιμώξεις και στην ανάπτυξη του εγκεφάλου των εμβρύων.
Βρίσκεται σε διάφορες τροφές, όπως τα ρεβίθια, ο τόνος, ο σολομός, τα προϊόντα ολικής άλεσης, το μοσχαρίσιο συκώτι, το κοτόπουλο, το καρπούζι και το σπανάκι.
Η έλλειψη της βιταμίνης Β6 μπορεί να οδηγήσει στην αναιμία και σε δερματικά προβλήματα, όπως η ξηροδερμία ή η εμφάνιση εξανθημάτων.
Συνδέεται επίσης με:
- Την κατάθλιψη
- Την πνευματική σύγχυση
- Τη ναυτία
- Τις συχνές λοιμώξεις
Βιταμίνη Β1 & Β2
Η βιταμίνη Β1 (θειαμίνη) και η βιταμίνη Β2 (ριβοφλαβίνη) εμπλέκονται στη μετατροπή της τροφής σε ενέργεια. Παράλληλα, η βιταμίνη Β1 έχει οφέλη για το νευρικό σύστημα, ενώ η βιταμίνη Β2 εξασφαλίζει καλή όραση.
Η βιταμίνη Β1 βρίσκεται κυρίως στα δημητριακά πρωινού και στα προϊόντα ολικής άλεσης. Καλές πηγές βιταμίνης Β2 είναι τα προϊόντα ολικής άλεσης, το γάλα, τα αυγά και τα λαχανικά με σκούρο πράσινο χρώμα.
Η έλλειψη των δύο βιταμινών είναι αρκετά σπάνια, παρατηρείται ωστόσο σε άτομα που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ και χαρακτηρίζεται από την πνευματική σύγχυση και την ξηρότητα του δέρματος στην περιοχή του στόματος.
Βιταμίνη Β3
Η βιταμίνη Β3 (νιασίνη) επίσης έχει επίδραση στον μεταβολισμό και στη μετατροπή των τροφών σε ενέργεια. Διευκολύνει επίσης την πέψη και ελέγχει την όρεξη.
Βρίσκεται μεταξύ άλλων στο κοτόπουλο, στο ψάρι, στο συκώτι, στο κόκκινο κρέας, στα προϊόντα ολικής άλεσης και στα φιστίκια.
Η έλλειψη της βιταμίνης Β3 μπορεί να προκαλέσει διαταραχές της πέψης, όπως ναυτία και κράμπες στην κοιλιά, ή (σε σοβαρές περιπτώσεις) πνευματική σύγχυση.
Βιταμίνη Β9
Η βιταμίνη Β9 (φυλλικό ή φολικό οξύ) προωθεί τη δημιουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων, ενώ κατά την εγκυμοσύνη μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο συγγενών ανωμαλιών στο μωρό.
Βρίσκεται στο κρέας, στα προϊόντα ολικής άλεσης, στο παντζάρι, στα εσπεριδοειδή, στο ψάρι, στα όσπρια, στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, στο συκώτι και (τεχνητά) σε ενισχυμένα τρόφιμα.
Η έλλειψη της βιταμίνης Β9 μπορεί να προκαλέσει:
- Διάρροια
- Αναιμία
- Κόπωση
- Έλκη στο στόμα
- Συγγενείς ανωμαλίες στα μωρά
Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας εάν υποψιάζεστε ότι παρουσιάζετε έλλειψη σε κάποια βιταμίνη του συμπλέγματος Β, ώστε να σας συστήσει τις απαραίτητες εξετάσεις και να σας καθοδηγήσει ως προς τη διόρθωση της έλλειψης.
Πηγή: Healthline