Οι ορμόνες είναι χημικοί αγγελιοφόροι που κινούνται γρήγορα μέσα στην κυκλοφορία του αίματος και δίνουν σήμα στα όργανα και τους ιστούς του σώματος να εκτελέσουν τις λειτουργίες τους.
Μπορούν να επηρεάσουν την γενική κατάστασή μας με διάφορους τρόπους:
– ανάπτυξη
– σeξουαλική λειτουργία
– πνευματική κατάσταση και διάθεση
– θερμοκρασία σώματος
– μεταβολισμός
Προφανώς υπάρχουν επιπτώσεις σε όλες τις πτυχές της υγείας και της γενικότερης κατάστασης του οργανισμού μας. Έτσι, η ισορροπία τους είναι ζωτικής σημασίας. Δυστυχώς, οι ορμόνες μπορούν εύκολα να χάσουν την ισορροπία τους και γι’ αυτό θα αναφέρουμε 9 σημάδια που μας προειδοποιούν ότι κάτι συμβαίνει στο σώμα μας.
Ορμονικές αλλαγές
Οι ορμονικές αλλαγές δημιουργούν χάος στο σώμα μας. Οι πιο συνηθισμένες και γνωστές είναι οι ορμονικές αλλαγές που εμφανίζονται στους εφήβους και τις έγκυες γυναίκες καθώς και οι λεγόμενες “αλλαγές» που βιώνουν και οι άντρες και οι γυναίκες, αλλά είναι πολύ πιο έντονες στις γυναίκες. Οι ορμόνες είναι τόσο στενά συνδεδεμένες με την υγεία που αν είναι ισορροπημένες νιώθουμε πολύ καλά, αλλά όταν δεν είναι εμφανίζονται πολλά συμπτώματα.
Ακολουθούν 9 σημάδια για να αναγνωρίσετε ότι υπάρχει ορμονική ανισορροπία:
1. Συνεχόμενη αύξηση βάρους
Μερικές φορές, αν δυσκολεύεστε να χάσετε κάποια κιλά, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι κάνετε λάθος διατροφή. Μπορεί να αποτελεί ένα σημάδι ότι έχετε ορμονική ανισορροπία. Η κορτιζόλη, η λεγόμενη “ορμόνη του στρες», εκκρίνεται από τα επινεφρίδια. Όταν η παραγωγή της διαταράσσεται είτε από το στρες είτε από κάποια άλλη αιτία μπορεί να προκαλέσει αύξηση του σωματικού βάρους, αλλά επίσης ορίζει και το μέρος που το βάρος αυτό θα συσσωρευτεί.
Η αυξημένη παραγωγή κορτιζόλης διεγείρει την παραγωγή μεγαλύτερης ποσότητας ινσουλίνης η οποία απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτό μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, γεγονός που συχνά οδηγεί σε αυξημένη όρεξη. Έχει ανακαλυφθεί ότι η αύξηση των επιπέδων κορτιζόλης μπορεί να οδηγήσει σε συγκέντρωση “τοξικού λίπους» στην περιοχή της κοιλιάς. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου κι άρα καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικών επεισοδίων.
2. Τριχόπτωση
Παλαιότερα, θεωρούνταν ότι η κύρια αιτία για την απώλεια μαλλιών ήταν η έλλειψη τεστοστερόνης, πράγμα το οποίο ισχύει όσον αφορά τη βασική αιτία. Ωστόσο, τώρα γνωρίζουμε ότι ο κύριος ένοχος είναι η διυδροτεστοστερόνη ή DHT. Παρ’ όλο που οι γυναίκες διαθέτουν πολύ μικρό ποσοστό τεστοστερόνης στον οργανισμό τους, είναι αρκετή για να κάνει την DHT να προκαλέσει τριχόπτωση.
3. Υπερβολική εφίδρωση
Αυτή είναι άλλη μια ένδειξη ότι υπάρχει ανισορροπία ορμονών. Οι γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση ή την περιεμμηνόπαυση συχνά υποφέρουν από εξάψεις. Αυτές είναι γνωστές ως νυχτερινές εφιδρώσεις και μερικές φορές αποτελούν πρόδρομο της ίδιας της εμμηνόπαυσης, αν δεν βρίσκεται ήδη σε πλήρη εξέλιξη. Αυτές οι νυχτερινές εφιδρώσεις σε γυναίκες και άντρες μπορεί να είναι αποτέλεσμα προβλημάτων με το ενδοκρινικό σύστημα, τα οποία προκύπτουν από υπερβολική ή μειωμένη παραγωγή ορμονών όπως η σεροτονίνη.
4. Αίσθημα κόπωσης
Η κόπωση είναι άλλο ένα σύμπτωμα που δείχνει ορμονική ανισορροπία και ειδικά αν κοιμάστε πολλές ώρες αλλά εξακολουθείτε να ξυπνάτε νιώθοντας κουρασμένοι. Αυτό ίσως οφείλεται πάλι στην κορτιζόλη. Η κορτιζόλη διατηρεί τον οργανισμό σε διαρκή ετοιμότητα οδηγώντας στο σύνδρομο “μάχης ή φυγής», το οποίο προκύπτει όταν υπάρχουν συναισθήματα στρες. Αν έχετε συχνά στρες, μπορεί να προκληθεί αίσθημα κόπωσης.
Σε περιπτώσεις χρόνιου στρες, οι άνθρωποι υποφέρουν από κόπωση των επινεφριδίων, η οποία είναι αποτέλεσμα των υψηλών επιπέδων κορτιζόλης. Η κορτιζόλη είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο του Κιρκαδικού ρυθμού. Αν αυτός διαταραχτεί, οδηγεί σε πολύ χαμηλά επίπεδα κορτιζόλης αργότερα μέσα στην ημέρα. Αυτό προκαλεί ένα αίσθημα κενού και κόπωσης. Επιπλέον, το αίσθημα κόπωσης μπορεί να προκληθεί από ένα άλλο ορμονικό πρόβλημα, δηλαδή όταν τα επίπεδα της TSH (θυρεοειδική ορμόνη) είναι πολύ υψηλά. Αυτό συμβαίνει όταν υπάρχει υποθυρεοειδισμός.
5. Λιγούρες
Η έντονη επιθυμία να καταναλώσετε ζάχαρη ίσως αποτελεί σημάδι ορμονικής ανισορροπίας, η οποία μπορεί να προκληθεί από τον θυρεοειδή αδένα. Είναι αποτέλεσμα του υποθυρεοειδισμού, που σημαίνει ότι ο αδένας υπολειτουργεί. Η υπερφόρτωση των επινεφριδίων μπορεί επομένως να επιφέρει αυτή την κατάσταση. Η αντίδραση είναι μέρος του μηχανισμού “μάχης ή φυγής» σύμφωνα με τον οποίο το σώμα αυξάνει την παραγωγή αδρεναλίνης και κορτιζόλης. Δυστυχώς, οτιδήποτε γλυκό αποτελεί εξαιρετική πηγή ενέργειας για τη προετοιμασία της διαδικασίας μάχης ή φυγής, έστω κι αν έχει πολύ μικρή διάρκεια.
6. Πεσμένη διάθεση
Στις περιπτώσεις που υπάρχει κακή διάθεση και συναισθήματα όπως ευερεθιστότητα, άγχος ή κατάθλιψη, η αιτία ίσως είναι ξανά ο θυρεοειδής αδένας και πάλι για τον ίδιο λόγο, δηλαδή λόγω υπερπαραγωγής της TSH εξαιτίας του υποθυρεοειδισμού.
7. Αϋπνία και διακεκομμένος ύπνος
Οι γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση ή την περιεμμηνόπαυση συχνά υποφέρουν από αϋπνίες και διακεκομμένο ύπνο. Αυτό οφείλεται στην τεράστια αλλαγή της ορμονικής ισορροπίας, αλλά δυστυχώς η συνεχιζόμενη αϋπνία και ο διακεκομμένος ο ύπνος απλώς χειροτερεύουν την κατάσταση. Κατά τη διάρκεια του ύπνου ρυθμίζονται τα επίπεδα και η ισορροπία των ορμονών, γι’ αυτό λοιπόν η στέρηση ύπνου επηρεάζει μέχρι και 10 διαφορετικές ορμόνες. Αυτό οδηγεί σε προβλήματα όρεξης, γονιμότητας, καρδιαγγειακής και ψυχικής υγείας.
Τα οιστρογόνα διατηρούν τις τακτικές συνήθειες του ύπνου. Η ανεπάρκειά τους είναι σύμπτωμα εμμηνόπαυσης ή περιεμμηνόπαυσης και αποτελεί την κύρια αιτία της αϋπνίας. Η ανεπάρκεια τεστοστερόνης μπορεί επίσης να δημιουργήσει προβλήματα στις γυναίκες. Στους άντρες οδηγεί σε άπνοια ύπνου διαταράσσοντας έτσι τον δικό τους ύπνο αλλά και της συντρόφου τους.
8. Μειωμένη λίμπιντο
Η ορμονική ανισορροπία οδηγεί σε μειωμένη σeξουαλική επιθυμία. Η έλλειψη ανδρογόνων μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη λίμπιντο ακόμα και στις γυναίκες. Αυτές η ορμόνες παράγονται στους άντρες από τους όρχεις και στις γυναίκες από τις ωοθήκες.
9. Πεπτικά προβλήματα
Η ανισορροπία 3 ορμονών στο γαστρεντερικό σύστημα μπορεί να προκαλέσει πεπτικά προβλήματα. Αυτές οι ορμόνες είναι η γαστρίνη, η σεκρετίνη και η χολοκυστοκινίνη (γνωστή ως CCK), οι οποίες βοηθούν στην ενίσχυση της πεπτικής διαδικασίας που διασπά τα τρόφιμα σε απλά μόρια που μπορούν εύκολα να απορροφηθούν από την κυκλοφορία του αίματος.
Αν αναρωτιέστε πώς θα καταφέρετε να αποκαταστήσετε την ορμονική ανισορροπία, η απάντηση είναι μέσω της διατροφής σας!