2.500.000 υπολογίζονται οι πάσχοντες σε όλο τον κόσμο, μισό εκατομμύριο στην Ε.Ε., ενώ στη χώρα μας η πολλαπλή σκλήρυνση εκτιμάται ότι έχει πλήξει οκτώ με δέκα χιλιάδες άτομα.
Κρίσιμη στην αντιμετώπιση της νόσου είναι η έγκαιρη διάγνωση και έναρξη θεραπείας, όπως τονίζουν οι ειδικοί σε πρόσφατο συνέδριο στη χώρα μας. Αυτό, όμως, που φαίνεται να παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο είναι και η έγκαιρη αλλαγή θεραπείας, όταν τα πρώτης γραμμής φάρμακα αποτυγχάνουν στην αναχαίτιση της εξέλιξης της νόσου
Η σκλήρυνση κατά πλάκας ή πολλαπλή σκλήρυνση (ΣΚΠ) είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα που πλήττει το κεντρικό νευρικό σύστημα, δηλαδή τις περιοχές του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού.
Κυρίως όμως είναι ένα νόσημα των νέων, αφού χτυπάει κυρίως την ηλικιακή ομάδα 20 με 40 ετών, ενώ δείχνει σαφή προτίμηση στο γυναικείο φύλο, πλήττοντας διπλάσιες γυναίκες απ’ ό,τι άνδρες.
Ελαβε το όνομά της από τις πλάκες (ουλές) που προκαλούνται σε διάφορα σημεία του συστήματος, αποτέλεσμα της απομυελίνωσης, της καταστροφής από το ανοσοποιητικό σύστημα της μυελίνης, της ουσίας που προστατεύει τα νεύρα και επιτρέπει τη διέλευση των ηλεκτρικών ερεθισμάτων.
Η επικοινωνία μεταξύ εγκεφάλου, νωτιαίου μυελού, νευρώνων και κυττάρων δυσλειτουργεί, με ποικίλα νευρολογικά συμπτώματα.
Πρόκειται για μια πολύπλοκη πάθηση, τα συμπτώματα της οποίας αν και διαφέρουν από ασθενή με ΣΚΠ σε ασθενή, περιλαμβάνουν αδυναμία, μούδιασμα, κακό συντονισμό, κόπωση, αστάθεια, τρέμουλο, διαταραχές όρασης ή ούρησης, αλλά και σeξουαλικές δυσλειτουργίες και προβλήματα μνήμης.
Σε περίπου 2,5 εκατομμύρια υπολογίζονται οι πάσχοντες από ΣΚΠ σε όλο τον κόσμο, μισό εκατομμύριο στην Ε.Ε., ενώ στη χώρα μας η πολλαπλή σκλήρυνση εκτιμάται ότι έχει πλήξει οκτώ με δέκα χιλιάδες άτομα. Γεωγραφικά, η συχνότητα της πάθησης φαίνεται να αυξάνεται όσο απομακρυνόμαστε από τον ισημερινό.
Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, η οικονομική κρίση αλλά και οι περικοπές στο χώρο της Υγείας αυξάνουν την ανησυχία των πασχόντων για το μέλλον τους και τις δυνατότητες αντιμετώπισης της πάθησής τους. Με τον ψυχολογικό παράγοντα να είναι κρίσιμος στη διαχείριση της ΣΚΠ, η κατάσταση αυτή προσθέτει επιπλέον εμπόδια στους ασθενείς και τις οικογένειές τους, επιβαρύνοντάς τους ψυχολογικά, όταν η θετική στάση ζωής είναι το ζητούμενο.
Κρίσιμη στην αντιμετώπιση της νόσου είναι η έγκαιρη διάγνωση και έναρξη θεραπείας, όπως τόνισαν και οι ειδικοί σε πρόσφατο συνέδριο για τη ΣΚΠ στη χώρα μας. Αυτό, όμως, που φαίνεται να παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο και το οποίο υπογράμμισε και η επίκουρη καθηγήτρια Νευρολογίας ΕΚΠΑ Μαρία Αναγνωστούλη, είναι και η έγκαιρη αλλαγή θεραπείας, όταν τα πρώτης γραμμής φάρμακα αποτυγχάνουν στην αναχαίτιση της εξέλιξης της νόσου. Οι μελέτες και οι ερευνητικές προσπάθειες για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων και θεραπευτικών μέσων για τη ΣΚΠ συνεχίζονται, δίνοντας ελπίδες σε ασθενείς και γιατρούς.
Εκτός από τις διαθέσιμες θεραπείες, αισιόδοξα ήταν και τα μηνύματα σε πρόσφατο συνέδριο της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας, για το μέλλον της φαρμακευτικής αντιμετώπισης της πάθησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία, νέες ουσίες μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο εξέλιξης της αναπηρίας. Συγκεκριμένα, η πρώιμη θεραπεία με λακινιμόδη βοήθησε στην επιβράδυνση της εξέλιξης της αναπηρίας σε σχέση με την όψιμη θεραπεία, όπως έδειξε μελέτη σε ασθενείς με υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα πολλαπλή μορφή.
Πώς να “χτυπήσετε» τη σκλήρυνση με καλή διατροφή
Ελιξίριο για τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) μπορεί να αποτελέσει η σωστή διατροφή, που προλαμβάνει και άλλες παθήσεις, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης ή τα καρδιαγγειακά νοσήματα, σε συνδυασμό με τη σωστή φαρμακευτική αγωγή και την καλή ψυχολογία.
Ερευνες των τελευταίων ετών διαπιστώνουν πως η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο τόσο στην πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση της νόσου, με την υψηλότερη κατανάλωση ζωικού λίπους και γαλακτοκομικών προϊόντων, πλούσιων σε λιπαρά, να “πηγαίνουν χέρι χέρι» με τη ΣΚΠ, σύμφωνα με νορβηγική μελέτη. Μάλιστα, πειράματα σε ζώα έδειξαν ότι διατροφή πλούσια σε κορεσμένο λίπος διαταράσσει τη σύνθεση της μυελίνης. Μάλιστα, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται και στην υψηλή συγκέντρωση σιδήρου (που είναι πλούσια στο κόκκινο κρέας), καθώς αυξάνει το οξειδωτικό στρες και το καταστροφικό έργο των ελεύθερων ριζών.
Σύμφωνα με τον κλινικό διαιτολόγο-διατροφολόγο Δημήτρη Γρηγοράκη, η συνταγή της υγείας για όσους πάσχουν από ΣΚΠ είναι τα ω-3 λιπαρά οξέα, το λινολεϊκό οξύ, τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, οι βιταμίνες D, Β12, Ε και C, το β-καροτένιο και το σελήνιο.
Ακόμη και οι φρέσκοι χυμοί φρούτων βοηθούν στην αντιμετώπιση της πάθησης, ενώ θετικός είναι ο ρόλος και των δημητριακών και των προϊόντων ολικής άλεσης.
Συνεπώς, μια διατροφή με ολοκληρωμένα γεύματα, μεγάλη κατανάλωση ψαριών, ακόμη και ιχθυελαίων, συνιστά μια πρακτική αλλά και νόστιμη τακτική πρόληψης και αντιμετώπισης της ΣΚΠ. Πολύτιμη είναι και η λήψη βιταμίνης D, η οποία είναι επίσης παρούσα στα λιπαρά ψάρια, καθώς και στα αβγά, αλλά την προσλαμβάνουμε κυρίως από την έκθεση στο ηλιακό φως, κάτι που διαθέτει πλούσιο -και προς το παρόν δωρεάν- η χώρα μας.
Δείτε ποια είναι η συμβολή της βιταμίνης D στην σκλήρυνση κατά πλάκας
Οι επιστήμονες έχουν συνδυάσει τα χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης D από πολλές μελέτες με τον κίνδυνο πολλαπλής σκλήρυνσης.
Σύμφωνα ωστόσο με μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Neurology, η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D θα μπορούσε να αποτελεί ασφαλή και οικονομική αγωγή για ανθρώπους με πολλαπλή σκλήρυνση.
Ο ερευνητής Dr. Peter A. Calabresi, του Johns Hopkins University School of Medicine, στη Βαλτιμόρη και οι συνεργάτες του, ανέλυσαν την επίδραση των συμπληρωμάτων βιταμίνης D σε 40 ενήλικες, ηλικίας 18-55 ετών με υποτροπιάζουσα – διαλείπουσα πολλαπλή σκλήρυνση.
Ο κάθε συμμετέχων λάμβανε είτε 10.400 IU (υψηλή δόση) είτε 800 IU (χαμηλή δόση) συμπληρωμάτων βιταμίνης D3, καθημερινά για 6 μήνες.
Στην έναρξη της έρευνας, και στους 3 και 6 μήνες, μετρήθηκαν με εξετάσεις αίματος τα επίπεδα βιταμίνης D καθενός από τους συμμετέχοντες και οι ερευνητές αξιολόγησαν επίσης την ανταπόκριση των Τ κυττάρων, δείκτη της δραστηριότητας της νόσου.
Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι άνθρωποι που λάμβαναν υψηλή δόση βιταμίνης D3 έδειξαν μείωση στο ποσοστό Τ κυττάρων που συνδέονται με τη δραστηριότητα της νόσου.
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι όταν τα επίπεδα της βιταμίνης D στο αίμα ξεπέρασαν τα 18 ng/ml, κάθε επιπλέον αύξηση της βιταμίνης D κατά 5 ng/ml συνδέθηκε με 1% πτώση των Τ- λεμφοκυττάρων που παράγουν ιντερλευκίνη 17 στο αίμα. Τα συγκεκριμένα κύτταρα εκτιμάται ότι παίζουν ρόλο στην παθογένεση της πολλαπλής σκλήρυνσης.
Δεν εντοπίστηκε μείωση στο ποσοστό των Τ- λεμφοκυττάρων που παράγουν ιντερλευκίνη 17 στο αίμα σε όσους έλαβαν τη χαμηλή δόση της βιταμίνης D3.
Σύμφωνα με τον Dr. Calabresi, τα συγκεκριμένη ευρήματα δείχνουν ότι μπορεί να υπάρχει υποσχόμενη νέα επιλογή όσον αφορά την αντιμετώπιση της νόσου. Θεωρεί συναρπαστικά τα αποτελέσματα, καθώς η βιταμίνη D είναι οικονομική, ασφαλής και βολική αγωγή.
.
