Μια υγιεινή και θρεπτική διατροφή μπορεί να αποτρέψει τη φυσιολογική συρρίκνωση του εγκεφάλου που συμβαίνει με την πάροδο των χρόνων, σύμφωνα με μια νέα ολλανδική επιστημονική μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Neurology.
Όσο μεγαλώνουμε, ο όγκος του εγκεφάλου μας μειώνεται, συγκεκριμένα με ρυθμό περίπου 5% ανά δεκαετία μετά την ηλικία των 40 ετών. Όπως είναι λογικό, η συρρίκνωση του εγκεφάλου φέρνει μαζί της και μια επιδείνωση των νοητικών λειτουργιών.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα νέα ευρήματα, υιοθετώντας τις κατάλληλες διατροφικές στρατηγικές αυτή η εξέλιξη μπορεί να αναχαιτιστεί σε σημαντικό βαθμό.
Διατροφή για… μεγαλύτερο εγκέφαλο!
Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ερευνητές παρακολούθησαν 4.213 ενήλικες με μέση ηλικία τα 66 έτη, εκ των οποίων κανένας δεν είχε διαγνωστεί με άνοια. Ζητήθηκε από όλους τους συμμετέχοντες να απαντήσουν σε μια σειρά από ερωτηματολόγια που αφορούσαν τις διατροφικές τους συνήθειες σε διάστημα ενός μήνα.
Πιο συγκεκριμένα, οι συμμετέχοντες έπρεπε να απαντήσουν πόσο συχνά και σε ποιες ποσότητες κατανάλωναν τα παρακάτω:
- λαχανικά
- φρούτα
- προϊόντα ολικής άλεσης
- όσπρια
- ξηροί καρποί
- γαλακτοκομικά
- ψάρια
- τσάι
- ακόρεστα λιπαρά
- κόκκινο κρέας
- επεξεργασμένο κρέας (αλλαντικά)
- ποτά με ζάχαρη
- αλκοόλ
- αλάτι
Οι ερευνητές αξιολόγησαν τις διατροφικές συνήθειες των συμμετεχόντων με βάση τις επίσημες διατροφικές συστάσεις που ισχύουν για τον πληθυσμό της Ολλανδίας, σε μια κλίμακα από το 0 (εξαιρετικά ανθυγιεινή διατροφή) έως το 14 (εξαιρετικά υγιεινή διατροφή).
Την καλύτερη βαθμολογία θα συγκέντρωνε μια διατροφή πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, ξηρούς καρπούς, προϊόντα ολικής άλεσης, γαλακτοκομικά και ψάρι και ταυτόχρονα με πολύ μικρή περιεκτικότητα σε ποτά με ζάχαρη.
Ο μέσος όρος της βαθμολογίας σε όλο το δείγμα των συμμετεχόντων ήταν 7.
Σε δεύτερη φάση, οι ερευνητές πραγματοποίησαν μαγνητική στους συμμετέχοντες ώστε να διαπιστωθεί ο ακριβής όγκος του εγκεφάλου τους. Κατά μέσο όρο, ο συνολικός όγκος του εγκεφάλου στο δείγμα ήταν 932 χιλιοστόλιτρα (ml). Βάσει των αποτελεσμάτων της μαγνητικής, οι ερευνητές αναζήτησαν επίσης τυχόν βλάβες στη λευκή ουσία του εγκεφάλου –οι οποίες συνδέονται με τις γνωστικές διαταραχές– και ήπιες αιμορραγίες στον εγκέφαλο των συμμετεχόντων.
Για την τελική αξιολόγηση των δεδομένων, οι ερευνητές έλαβαν επίσης υπόψη τους και άλλες παραμέτρους που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον όγκο του εγκεφάλου των συμμετεχόντων, όπως το αν καπνίζουν, αν γυμνάζονται συστηματικά ή αν έχουν διαγνωστεί με υπέρταση.
Οι αναλύσεις υπέδειξαν πως όσο υψηλότερη ήταν η βαθμολογία της διατροφής των συμμετεχόντων, δηλαδή όσο πιο υγιεινά έτρωγαν, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο όγκος του εγκεφάλου τους, ακόμη κι όταν συνυπολογίστηκαν παράγοντες όπως το μέγεθος του κρανίου, το φύλο, η ηλικία, η φυσική κατάσταση κ.ά.
Συγκεκριμένα, οι συμμετέχοντες που είχαν υιοθετήσει τις πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες είχαν εγκεφαλικό όγκο κατά 2 επιπλέον ml κατά μέσο όρο, συγκριτικά με συνομηλίκους τους που δεν έτρωγαν εξίσου υγιεινά. Δεν παρατηρήθηκαν ωστόσο διαφορές ως προς τη λευκή ουσία ή την ύπαρξη αιμορραγίας ανάλογα με τη συνολική βαθμολογία της διατροφής.
Όσο για τις συγκεκριμένες τροφές που αποτρέπουν τη συρρίκνωση του εγκεφάλου, οι περαιτέρω αναλύσεις των ερευνητών υπέδειξαν ότι κυρίως τα λαχανικά και το ψάρι και δευτερευόντως οι ξηροί καρποί συσχετίζονται με καλύτερη “συντήρηση» του όγκου του εγκεφάλου.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της μελέτης, ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, Δρ Meike Vernooij, από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Εράσμους στο Ρότερνταμ, αναφέρει: “Έχει αποδειχτεί ότι οι άνθρωποι με μεγαλύτερο όγκο εγκεφάλου έχουν και καλύτερες νοητικές δεξιότητες, επομένως οι πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας της διατροφής αποτελούν μια καλή στρατηγική διατήρησης των γνωστικών λειτουργιών στα άτομα μεγάλης ηλικίας».
