Η ενδομητρίωση είναι μια κοινή γυναικολογική πάθηση στην οποία ιστός από το ενδομήτριο αναπτύσσεται σε άλλα παρακείμενα σημεία, όπως οι ωοθήκες, οι σάλπιγγες ή το έντερο. Σπανιότερα, αναπτύσσεται ιστός και σε άλλα, πιο μακρινά σημεία του σώματος.
Σε μερικές περιπτώσεις η ενδομητρίωση δεν προκαλεί εμφανή συμπτώματα, ωστόσο είναι πιο σύνηθες να προκαλεί ισχυρούς πόνους και ενοχλήσεις κατά την έμμηνο ρύση. Άλλα συνοδά συμπτώματα είναι ο πόνος στην περιοχή της πυέλου, στην κοιλιά ή στη μέση, η μεγάλη αιμορραγία στην περίοδο, οι έντονες κράμπες περιόδου και η αιμορραγία μεταξύ των περιόδων, ενώ η ενδομητρίωση αυξάνει και τον κίνδυνο υπογονιμότητας.
Προς το παρόν δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για την ενδομητρίωση. Στο πλαίσιο της διαχείρισης της πάθησης, ιδιαίτερα βοηθητική μπορεί να αποδειχθεί μια διατροφή που δρα ενάντια στις φλεγμονές και αποτρέπει τη μαζική απελευθέρωση οιστρογόνων.
Διατροφή & ενδομητρίωση
Τα διαθέσιμα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με τον ρόλο της διατροφής στην ενδομητρίωση είναι λιγοστά. Ωστόσο, πολλές γυναίκες έχουν παρατηρήσει ότι ορισμένες τροφές εντείνουν και άλλες καταπραΰνουν τα ενοχλητικά συμπτώματα της πάθησης.
Ενδεικτικά, μελέτη του 2013 στην επιθεώρηση Reproductive BioMedicine Online έδειξε ότι οι γυναίκες που καταναλώνουν περισσότερα λαχανικά και λαμβάνουν Ω-3 λιπαρά μέσω της διατροφής τους είναι πιο προστατευμένες από τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης, ενώ ισχύει το αντίθετο για όσες έχουν εντάξει στη διατροφή τους μεγάλες ποσότητες κόκκινου κρέατος, τρανς λιπαρών και καφέ.
Παράλληλα, βιβλιογραφική επισκόπηση που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές στη Βραζιλία το 2015 κατέληξε στο συμπέρασμα πως μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή –πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, προϊόντα ολικής άλεσης και Ω-3– μπορεί να αποτρέψει είτε την αρχική εκδήλωση είτε την επιδείνωση της ενδομητρίωσης.
Σύμφωνα με το αμερικανικό Γραφείο για την Υγεία της Γυναίκας, ο κίνδυνος ενδομητρίωσης μπορεί να μειωθεί επίσης με την αποφυγή τροφών και ουσιών που αυξάνουν τα επίπεδα των οιστρογόνων, όπως η καφεΐνη και το αλκοόλ.
Προκειμένου να διαπιστώσει μια γυναίκες ποιες τροφές επιδεινώνουν και ποιες ανακουφίζουν τα συμπτώματά της, καλό είναι να διατηρεί ένα ημερολόγιο διατροφής, στο οποίο θα καταγράφει αναλυτικά τι τρώει μέσα στην ημέρα και ποια συμπτώματα εκδηλώνει ή πόσο έντονα είναι αυτά.
Τροφές κατάλληλες για γυναίκες με ενδομητρίωση
Αρχικά, μια γυναίκα με ενδομητρίωση θα πρέπει να αποφεύγει τροφές που εντείνουν τις φλεγμονές, καθώς και τροφές που πυροδοτούν τη μαζική παραγωγή οιστρογόνων.
Αντιφλεγμονώδη δράση έχουν κυρίως τα φρούτα, τα λαχανικά και τα προϊόντα ολικής άλεσης, ενώ θετικά μπορεί να επηρεάσουν τα συμπτώματα και οι φυτικής προέλευσης πρωτεΐνες, το άπαχο κρέας και τα υγιεινά λιπαρά. Μερικές τροφές που συστήνονται είναι για παράδειγμα οι εξής:
- ελαιόλαδο & ελιές
- αβοκάντο
- ξηροί καρποί
- λιπαρά ψάρια (σολομός, σκουμπρί, σαρδέλες)
Εκτός από την κατανάλωση ψαριού και ξηρών καρπών, επαρκής πρόσληψη Ω-3 λιπαρών μπορεί επίσης να επιτευχθεί μέσω της λήψης συμπληρώματος.
Απαραίτητη είναι και η επαρκής πρόσληψη φυτικών ινών, καθώς συμβάλλουν στη μείωση των οιστρογόνων. Παράλληλα, τα φρέσκα προϊόντα που παρέχουν φυτικές ίνες (κυρίως τα λαχανικά) είναι επίσης πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικές ουσίες που καταστέλλουν τις φλεγμονές.
Ειδικές δίαιτες
Ειδικές δίαιτες που μπορεί να συμβάλουν στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της ενδομητρίωσης είναι οι εξής:
Δίαιτα χωρίς γλουτένη
Συνιστάται στα άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη, ωστόσο σύμφωνα με μελέτη του 2012 το 75% των γυναικών με ενδομητρίωση που έβγαλαν από τη διατροφή τους τη γλουτένη παρατήρησαν βελτίωση των συμπτωμάτων τους σε διάστημα 12 μηνών.
Δίαιτα FODMAP
Είναι σχεδιασμένη για την αντιμετώπιση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου και αποκλείει ορισμένους υδατάνθρακες από τη διατροφή με στόχο να διευκολύνει την επούλωση του γαστρεντερικού. Συγκεκριμένα, η δίαιτα FODMAP αποκλείει τα γαλακτοκομικά, τα προϊόντα με γλουτένη, τα επεξεργασμένα τρόφιμα και την πρόσθετη ζάχαρη.
Μετά από μια περίοδο αποχής, κάθε ομάδα τροφίμων επανεντάσσεται σταδιακά και καταγράφεται σε ημερολόγιο η αντίδραση και η ανοχή του οργανισμού ώστε να διαμορφωθεί τελικά ένα διατροφολόγιο που δεν προκαλεί ενοχλήσεις.
Συμπληρωματικά προς τις αλλαγές στη διατροφή, στη διαχείριση της ενδομητρίωσης μπορεί επίσης να βοηθήσει η τακτική σωματική άσκηση, ο βελονισμός, η λήψη βιταμίνης Β1 και η λήψη συμληρώματος μαγνησίου.
Πηγή: Medical News Today
